Cargo do Sergas defende a legalidade dos contratos da Xunta coa empresa na que traballa a irmá de Feijóo, Eulen

O ex subdirector xeral de Compras do Servizo Galego de Saúde (Sergas) Alberto Baz, que estivo no cargo durante a pandemia da covid, considera que "sempre hai marxe de mellora" na contratación menor, "principalmente" en materia sanitaria, pero defendeuna como un sistema legal. Na súa comparecencia na comisión constituída no Parlamento galego para investigar a contratación da Xunta, explicou que este sistema de compras é "importante" para produtos e fármacos que teñen patentes exclusivas.

Por leste mesmo motivo, confirmou, ao responder os grupos da oposición, que "sempre hai un certo grao de concentración" das compras en determinadas empresas, tamén en pandemia, a pesar da "política de diversificación" que se seguiu o Sergas. Na súa intervención inicial, Baz defendeu que, ao comezo da pandemia, adquiriuse material a empresas "solventes" e "expertas" no sector sanitario ou no mercado asiático.

O ex subdirector xeral de Compras insistiu en que foi unha época "moi difícil" para as compras pola situación dos mercados internacionais. A partir do 16 de marzo de 2020, o Sergas "decidiu centralizar a adquisición de material que era previsible" que tivese problemas de subministracións. Todo iso xunto a unha "flexibilización da normativa", por exemplo homologando os certificados de calidade extracomunitarios.

As adquisicións eran xestionadas pola súa unidade, aínda que se comunicaban á Dirección Xeral de Recursos Económicos. Iso si, a "inestabilidade do mercado" levoulles a rexeitar os pagos por adiantado.

O BNG DESPREGA OS CONTRATOS CON EULEN

Por parte da oposición, o deputado do BNG Óscar Insua centrou as súas críticas en deficiencias que presenta a información dos contratos menores publicada, xa que na documentación figuran obxectos tan amplos como "seguridade" ou "outros". Ademais, foi rechamante o momento no que o Insua despregou na sala da comisión unha longa listaxe de contratos da Xunta con Eulen --onde é directiva Micaela Núñez Feijóo, irmá do expresidente Alberto Núñez Feijóo-- entre os anos 2018 e 2023.

Eran decenas de folios pegados que chegaban ata o lado onde senta o PP. Todos estes contratos --390 en total-- figuran no Portal de Contratación da Xunta e o BNG empregounos para denunciar que a documentación enviada á comisión "non di toda a verdade". Tamén aproveitou para pedir todas as licitacións con Eulen desde o ano 2009.

Nese momento, a presidenta da mesa, a popular Elena Candia, pediulle que recollese o papel e amoestoulle porque "hai imaxes que afectan o decoro da Cámara". "As formas, as postas en escena que poden ser moi impactantes desde o punto de vista mediático, que sexan dentro dese decoro", reflexionou Candia. Máis tarde, durante outra comparecencia, o deputado do PP Roberto Rodríguez lamentou con ironía non presenciar este episodio. "Montan o circo e eu pérdomo", dixo.

Por parte do PSdeG, Patricia Iglesias subliñou ante Baz que o seu grupo encomia "o gran labor dos funcionarios públicos", a pesar das acusacións que lle fan reiteradamente os populares, e sinalou "conflitos de intereses" na contratación con empresas con Eulen e con Universal Support, que prestou apoio ao servizo de rastreadores en pandemia. Pertence ao Grupo Konecta, onde é directivo o cuñado de Feijóo, Ignacio Cárdenas.

Igrexas tamén indicou como o Consello de Contas sinalou que, durante a pandemia, "dúas de cada tres euros" contratados polo sistema de emerxencias "repartíronse entre catro empresas". En fronte, o deputado do PP Julio García Comesaña --foi conselleiro de Sanidade entre 2020 e 2024-- defendeu a "transparencia" de todos os procedementos e deslizou que con Eulen tamén contrataron o bipartito e concellos dirixidos por PSdeG e BNG.

"INVIABLE" EMPREGAR OUTROS PROCEDEMENTOS

Tamén acudiu este xoves á comisión a actual subdirectora xeral de Compras do Sergas, Lara Otero, quen confirmou o "colapso das cadeas de subministracións" que xustificou a necesidade do trámite de emerxencia: "A utilización doutros procedementos era totalmente inviable". Otero expresou na comisión a súa aposta polo sistema de compra centralizada que agora está a potenciar o Sergas, porque permite "maiores aforros" ao estar baseada en "economías de escala".

Durante esta comparecencia, o deputado do BNG Luís Bará volveu a queixarse pola falta de documentación e lembrou que, cando a subdirectora xeral recibiunos a el e a outros representantes do Bloque na Consellería para revisar documentación in situ, ela acudiu a facer unha chamada cando lle reclamaron máis información. Otero, á parte de defender que "en todo momento a Consellería cumpriu o acceso aos expedientes", desvelou que fixo a chamada para consultar se "podía imprimir" documentos que solicitaron os nacionalistas nos que "non estaban anonimizados algúns datos persoais".

UNIVERSAL SUPPORT

As adxudicacións a Universal Support foi outro dos asuntos que centraron esta xornada de comparecencias. Luís Bará (BNG) preguntou "con quen mantivo contactos" a Xunta para a tramitación duns contratos que, en total, superaron os 15 millóns de euros. A subdirectora xeral de Compras recoñeceu que formou parte dos procesos de adxudicación, pero que "en ningún momento" por parte da empresa participou o cuñado de Feijóo, a quen se referiu como "a persoa que vostedes citan".

Sobre o servizo de rastrexo deu máis detalles na súa comparecencia, xa pola tarde, José Flores, quen foi director do 061 entre 2018 e setembro de 2020, cando asumiu o cargo de xerente do Sergas. Actualmente, é xerente da área sanitaria de Pontevedra-O Salnés. Flores explicou que, coa pandemia, o 061 triplicou o número de chamadas recibidas, polo que se buscou "desesperadamente" unha empresa de telemarketing para contar con máis recursos humanos na parte de rastrexo e de información á cidadanía.

O Sergas chegou a Universal Support porque "empezara a traballar" para o servizo de emerxencias madrileño e, aínda que tiña "pouca experiencia", foi capaz de pór a disposición "uns 100 teleoperadores en 48 horas". Inicialmente, adxudicóuselle o servizo a través do procedemento de emerxencias que "se foi prorrogando". Meses máis tarde, a mediados de 2021, Sanidade sacou a licitación por separado os servizos de rastrexo e de información, pero só este último gañouno Universal Support.

"CONFLITO DE INTERESES"

Montse Prado (BNG) ironizou coa "casualidade" que supón que atopasen esta empresa co cuñado de Feijóo como directivo, mentres que Patricia Iglesias(PSdeG) insistiu no posible "conflito de intereses" que podía supor. Ambas, ademais, criticaron as condicións laborais que ofertaba a empresa e que ata entón non contaba con "experiencia previa" neste tipo de servizos.

Desde o PP, Roberto Rodríguez apuntou que esta firma tamén traballara para o Executivo estatal. "Temos ao Goberno de Pedro Sánchez beneficiando á empresa do cuñado de Feijóo!", ironizou. Por outra banda, acudiu á comisión o actual director xeral de Simplificación Administrativa, que o foi de Función Pública durante a pandemia, José María Barreiro. Reiterou a legalidade dos contratos menores e explicou que a normativa só esixe que o expediente conteña "a aprobación do gasto e a incorporación da factura correspondente".

O deputado do BNG Óscar Ínsua exhibe unha listaxe de contratos da Xunta con Eulen na comisión de investigación do Parlamento galego | Fonte: PARLAMENTO DE GALICIA