A loita contra a violencia machista: "Non temos un tipo de agresor nin un tipo de vítima pero crece entre os máis novos"

A presidenta do Observatorio contra a Violencia Doméstica e de Xénero, do Consello Xeral do Poder Xudicial (CGPJ) Esther Erice, alertou das "relacións de superioridade" en casos de violencia machista e agregou que "o que mata ten de media catro anos máis que a vítima".

"Hai un dato que a min me parece moi rechamante, que é que xeralmente o home que leva a cabo estes actos delituosos, que mata a estas mulleres, é maior que a vítima nunha media de catro anos, polo menos no ano 2023", sinalou Erice nunha entrevista a Europa Press. Neste sentido, sobre o perfil do agresor e a vítima, Erice explicou que a principal característica de ambos é a diversidade. "Non temos un tipo de agresor nin un tipo de vítima, que é o curioso do fenómeno ou o que nos levou a ver onde está a orixe, porque é moi diverso", asegurou para engadir que é "moi fluctuante".

Así mesmo, precisou que, en xeral, a maioría de vítimas e de agresores atópanse nunha franxa de idade media de 36 a 45 anos. En todo caso, dixo que "o espectro de idades é amplísimo". Nesta liña, engadiu que a media de xente nova está a subir e instou a atender esta realidade "canto antes", para "que este fenómeno se estabilice" e que "non sexa unha tendencia sostida no tempo".

En canto á nacionalidade das 46 vítimas deste ano, a metade eran doutro país, mentres que, no caso dos agresores, o 64% eran doutro país. Erice expuxo que este dato é "bastante significativo" e instou a traballar na orixe da violencia. "Alguén que está no seu país, sexa o que sexa, ten moito máis acceso, coñecemento, seguridade no movemento do día a día. Entón, iso que nos está dicindo? Está a dicirnos que quizais a orixe desta violencia está mesturado con ese sentimento de superioridade. E temos tamén que traballar en cal é a orixe ou a xénese desta violencia", apuntou.

SEN DENUNCIA PREVIA

Doutra banda, en máis do 70% dos asasinatos por violencia de xénero deste ano non existía denuncia previa contra o presunto agresor. Neste sentido, Erice recoñeceu que, "en xeral, non soamente neste tema", existe "desconfianza cara ao sistema e o funcionamento das institucións".  Ademais, chamou a investir en medios "para eliminar o máximo posible este número de mulleres que, acudindo (ao sistema), con todo, nun momento concreto por diversas causas, que son tamén moi diversas, faleceron en mans dun agresor".

Tamén pediu á sociedade "responsabilidade social" para colaborar a que existan menos casos de violencia de xénero. "Todos nós podemos e todas nós facer algo contra este tipo de violencia. E a contorna, por suposto, pódeo facer. A dor lacerante, comprensible tamén, leva a moitas contornas que eran coñecedores e podían selo, de que algo non ía ben, a culpar ao sistema moitas veces. O sistema ten deficiencias, pero como conxunto social é no que estamos a fallar", lamentou.

Aínda que, Erice apuntou que os colexios e as familias teñen "un papel moi importante", non só nos valores que se transmiten aos menores, senón tamén na actitude que se lles mostra. Ademais, destacou a importancia de que os centros escolares conten con protocolos e formación contra o acoso e as agresións, con independencia de que sexan públicos ou privados.

"PREOCUPACIÓN" POLOS QUE XESTIONAN CANLES DE DENUNCIAS EN REDES

Vítimas de violencia comparten os seus testemuños en redes sociais co fin de denunciar a súa situación a través desta vía. Erice indicou que as mulleres teñen "dereito" a utilizar "todas as canles e contactos que consideran necesario". Con todo, mostrou "preocupación" pola responsabilidade "de quen xestiona ou dos efectos do uso destas canles". "Realmente a seguridade que poden proporcionar é comparada á que o sistema cun investimento de millóns e unha experiencia de anos pode ter?", cuestionou.

Para a presidenta do Observatorio "ningún delito ten taxa cero eternamente" pero o "problema" é que existe "un pico de criminalidade" que hai que baixar "necesariamente". "Pero casos de todo tipo de delitos sempre nos imos a atopar", matizou. En todo caso, celebrou que, actualmente, son "moitísimas menos" as mulleres que se acollen á dispensa de non declarar cando existe un parentesco estreito co agresor.

Finalmente, Erice advirte da "imaxe preocupante" que deixa este ano en canto ao concepto de violencia vicaria, con nove menores asasinados presuntamente polos seus pais. Respecto desta cuestión, pediu abordar que ocorre nas parellas en situacións de crises e "afinar" recursos como as Unidades de Valoración Forense Integral (UVFI), así como o funcionamento dos puntos de encontro.