Centos de agresións a sanitarios, pero sabes cantos casos son denunciados?
O 80% das vítimas do Sergas on mulleres. En canto ao perfil do agresor, adoita ser un home (60,93%), que é ou ben paciente (69,64%) ou ben un familiar (24,84%).
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 16/02/2025 | Actualizada ás 13:00
Os traballadores, sanitarios e non sanitarios, do Servizo Galego de Saúde (Sergas) que sofren agresións nun ano pódense contar por centos, de acordo con datos oficiais e rexistros de organizacións sindicais e profesionais. Con todo, só unha pequena parte --decenas-- acaba en denuncia ou proceso xudicial.
O caso máis mediático dos últimos días foi o ocorrido o pasado 3 de febreiro nas urxencias do Complexo Hospitalario Universitario dá Coruña (Chuac), onde un paciente de psiquiatría trasladado polo 061 acoitelou a un enfermeiro, que estivo días ingresado, e a un garda de seguridade da empresa Prosegur.
No entanto, colexios profesionais, sindicatos e o propio Sergas coinciden ao advertir que incidentes como este, aínda que non alcancen tal gravidade e queden en ataques verbais, son máis comúns do que transcende. Un informe oficial do Sergas ao que tivo acceso Europa Press, referido ao ano 2023, cifra en 460 os incidentes rexistrados con 502 profesionais afectados. Supón un aumento con respecto a 2022, cando se produciron 405 episodios con 450 empregados agredidos.
Case dous de cada tres son agresións verbais, mentres que as restantes son físicas. Ademais, chama a atención o feito de que case o 80% das vítimas, de acordo con estes datos do Sergas, sexan mulleres. En canto ao perfil do agresor, adoita ser un home (60,93%), que é ou ben paciente (69,64%) ou ben un familiar (24,84%). Os lugares máis comúns onde ocorren os ataques son as habitacións de hospitalización (29,57%) e as consultas ou despachos (20,22%).
DENUNCIAS E XUÍZOS
Os centos de casos recollidos neste informe contrastan con outras cifras, tamén oficiais, sobre cantos destes episodios chegan a denunciarse, cantos chegan a xuízo e cantos reciben asistencia letrada do Sergas se é que así o reclama a vítima, tal e como marcan os protocolos. Por exemplo, o último balance da Policía Nacional, tamén correspondente ao ano 2023, reflicte que en Galicia se rexistraron só 16 denuncias por agresións a sanitarios: oito na provincia da Coruña, seis na de Lugo, tres na de Ourense e unha na de Pontevedra.
Do mesmo xeito, segundo datos ofrecidos pola Consellería de Sanidade a Europa Press, durante 2024 un total de dez traballadores da pública recibiron asistencia legal por parte da asesoría xurídica da Xunta en sete procesos xudiciais --algún afecta a varias persoas-- debido a agresións físicas sufridas durante o desempeño da súa actividade profesional.
Destes procedementos, hai dous que xa están pendentes de sentenza e outro dous --un deles con varios empregados afectados-- nos que se están practicando dilixencias. En canto ao tres restantes, un dos xuízos por un delito leve foi transformado a dilixencias previas, outro está pendente de celebrarse e o último caso está en prazo de formularse acusación contra o agresor.
PROTOCOLOS DO SERGAS
O Sergas conta con diversos documentos, entre eles guías e plans de actuación que figuran na súa web, que establecen un protocolo a seguir nos seus centros e servizos cando se produce un episodio de agresión a un traballador ou, como se denomina máis tecnicamente, violencia de orixe externa (VOE).
Un destes documentos garante que a Administración prestará ao profesional afectado asistencia sanitaria, psicolóxica e xurídica. Mesmo se a vítima non quere presentar denuncia, o responsable do centro tería o deber de trasladar o ocorrido á Fiscalía.
Trátase dun procedemento de actuación que data de novembro de 2015, fai algo máis de nove anos, e que é común para todo o Sergas. Tamén se deseñou en 2015 unha guía para que cada área elaborase o seu propio plan específico de prevención, así como a designación dun coordinador de violencia laboral en cada unha.
Ademais, hai unha lei galega de asistencia xurídica ao persoal da Administración Xeral do ano 2016, que inclúe aos sanitarios do pública pero non a traballadores de servizos externalizados. Así pois, non se beneficia desta asistencia o vixiante de Prosegur ferido levemente o 3 de febreiro no Chuac.
PROTESTAS
Con todo, nos últimos días foron numerosas as protestas dos sanitarios en distintos centros galegos denunciando que os protocolos da Xunta son ineficaces e non funcionan.
