O TSXG avala indemnizar con medio millón de euros ás familias do 'Nuevo Marcos', naufragado na ría de Pontevedra no 2017
Revoga o fallo absolutorio dun xulgado de Pontevedra neste sinistro con tres falecidos ao chocar o barco contra unhas bateas non balizadas.
Por Europa Press / Redacción | PONTEVEDRA | 11/03/2025 | Actualizada ás 14:14
O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) revogou un fallo do Xulgado do Social número 1 de Pontevedra para recoñecer o dereito das familias do 'Nuevo Marcos', barco que naufragou na ría de Pontevedra ao chocar contra bateas que non estaban balizadas, a unha indemnización que suma máis de medio millón de euros. Houbo tres falecidos e dous sobreviventes neste sinistro ocorrido a media milla do porto de Combarro, municipio de Poio, en abril de 2017. Nun fallo de finais de xaneiro, a Sala do Social do TSXG considera probado que os empresarios donos da embarcación (un deles era o patrón falecido, polo que a súa nai deberá facer fronte á indemnización de forma solidaria) "deberán responder os prexuízos e danos causados" debido a que "non consta" que "cumprisen coa débeda de seguridade, principalmente, cos deberes de formación e información para cos seus traballadores, e aos que estaban expresamente obrigados conforme á normativa exposta no fundamento de dereito".
Sobre esta "ausencia de formación e información" o alto tribunal galego baséase no informe da Comisión de Investigación de Accidentes e Incidentes Marítimos (Ciaim) no que se apunta que a tripulación non se detivo a comprobar os danos tras o impacto e continuou a marcha, ademais de que non se ordenou abandonar a embarcación, nin colocarse os chalecos, nin preparar a balsa salvavidas ou avisar a buques na zona. Ademais, a súa "conciencia de seguridade non era a adecuada", xa que "a orde de prioridades da tripulación non estaba suficientemente asentada". Neste fallo, contra o que cabe interpor recurso de casación, recóllense parcialmente as demandas das familias, que solicitaban unha indemnización superior aos 700.000 euros. Ademais, mantense a absolución á aseguradora Mapfre.
BATEA NON BALIZADA
Sobre as 4.00 horas da madrugada do 26 de abril de 2017 o 'Nuevo Marcos' chocou contra unha batea mentres navegaba con cinco tripulantes desde o porto de Marín ao de Combarro. Tras iso produciuse unha inundación "masiva" que deu lugar a un rápido afundimento. Un dos tripulantes nadou durante máis dunha hora ata a costa para pedir axuda mentres outro foi rescatado ao estar agarrado ás bateas, nun accidente no que morreron tres persoas. A Ciaim --organismo dependente do Ministerio de Transportes-- emitiu informe en 2019 no que dedicaba boa parte da súa investigación de 34 páxinas á falta de balizamento das bateas contra as que chocou o cerqueiro como factor crave. "Existía un certo risco de colisión pola existencia na mesma do polígono de bateas sen sinalizar", aseguraba. Así, instaba á Xunta e ao por entón chamado Ministerio de Fomento a avaliar se as bateas do polígono Portonovo D "supoñen un risco para a navegación", á vez que chamaba a "a instalación do balizamento". Ademais, emprazaba a actualizar a súa posición e modificar as cartas náuticas oficiais.
CÚMULO DE FALTA DE MEDIDAS DE PROTECCIÓN
Máis aló de que o polígono "non dispuña de ningunha baliza ou marca que o sinalase", nas súas conclusións a investigación observa un cúmulo de falta de medidas de protección. De tal forma, o radar "non estaba en funcionamento ou non estaba a ser atendido" por ausencia de vixilancia, polo que non se detectaron as bateas. Por iso, "á vista das evidencias, parece que o patrón non foi consciente da posición relativa na que se atopaba a embarcación respecto ao polígono de bateas", conclúe a Ciaim. Despois diso, a tripulación non se detivo a avaliar os danos, de maneira que a embarcación continuou a súa navegación, que favoreceu a rápida vía de auga que levou ao naufraxio. E é que explica que se se parase a embarcación "probablemente" non se tería afundido ou a tripulación "tería tido máis tempo para protexerse" e pedir axuda. "Posteriormente, tampouco se tomou medida de protección algunha que permitise á tripulación porse a salvo de maneira efectiva. "Posiblemente se xulgou que o porto de destino era máis accesible do que en realidade era", agrega.
Así mesmo, a investigación establece a "incerteza" sobre o destino da embarcación, aínda que se cre que ían faenar ao leste da illa de Tambo. Tampouco se sabe quen estaba a gobernar a embarcación, dado que os dous tripulantes que se salvaron ían durmindo. Ao estado de "confusión" dos navegantes debido á colisión, súmase que "a súa conciencia de seguridade non era a adecuada", dado que "a orde de prioridades da tripulación non estaba suficientemente asentada en canto a facer prevalecer a seguridade da tripulación e o buque por enriba do resto de consideracións". Outro factor a ter en conta na visibilidade no sinistro é que era unha noite "sen lúa" e "escura", o que "non permitía ver as bateas a non ser que se estivese vixiando o radar". Precisamente, a Ciaim realiza a recomendación aos patróns de que "deben anticipar a posible limitación das súas capacidades para traballar en horario nocturno". Apunta como hipótese de que a radiobaliza non saíse á boia para dar aviso do accidente a que puido quedar retida polas caixas de peixe que estaban en cuberta, as cales emerxeron antes.
ANGUSTIOSO PERIPLO PARA PEDIR AXUDA
No informe relatábase o angustioso periplo do sobrevivente que nadou durante máis dunha hora para chegar a terra a pedir auxilio. Alcanzou a costa na zona de Chancelas con síntomas de hipotermia. Alí, rubiu uns muros para chegar ata a estrada onde reclamou axuda de varios vehículos que pasaron pola zona sen deterse ningún, incluído un camión do lixo do Concello de Poio "ao que pediu auxilio e nin sequera parou a interesarse". Finalmente, continuou correndo ata a zona de Combarro, onde timbrou a dúas casas pero non conseguiu que abrise ninguén. Finalmente, atopou a un coñecido nunha praia próxima, que foi quen chamou ao 112.
