Que significa emerxencia sanitaria internacional?

Esta medida tómase cando unha situación é grave, repentina, inusual ou inesperada, con implicacións significativas para a saúde pública global. A declaración dunha FP Emerxencias Sanitarias permite mobilizar recursos e establecer medidas para conter a propagación de enfermidades e protexer a saúde mundial.

DEFINICIÓN E CRITERIOS

A OMS define unha ESPII como "un evento extraordinario que constitúe un risco para a saúde pública doutros Estados por mor da propagación internacional dunha enfermidade e que podería esixir unha resposta internacional coordinada". Para determinar se un evento cumpre con estes criterios, considéranse factores como a gravidade do evento, o seu carácter inusual ou inesperado, e as implicacións que ten para a saúde pública máis aló das fronteiras do Estado afectado.

Mesmo, avalíase se a situación require unha acción internacional inmediata. A decisión final recae no Director Xeral da OMS, quen se basea na información proporcionada polo Estado afectado, a opinión do Comité de Emerxencias, principios científicos e outras evidencias dispoñibles.

PROCEDEMENTOS E ACTORES INVOLUCRADOS

Cando xorde un evento que podería constituír unha ESPII, o Estado afectado ten a obrigación de informar á OMS dentro das 24 horas seguintes. A OMS pode recibir información tanto de fontes oficiais como non oficiais. Unha vez notificada, convócase ao Comité de Emerxencias do Regulamento Sanitario Internacional, composto por expertos internacionais, para avaliar a situación e asesorar ao Director Xeral da OMS.

Este comité considera diversos factores, como a velocidade de propagación da enfermidade, a taxa de letalidade, a dispoñibilidade de vacinas ou tratamentos, e o impacto nas viaxes e o comercio internacionais. Baseándose nesta avaliación, o Director Xeral decide se declara unha ESPII e emite recomendacións temporais para os Estados Partes.

IMPLICACIÓNS E MEDIDAS TRAS A DECLARACIÓN DUNHA ESPII

A declaración dunha ESPII actúa como unha alerta mundial e leva a formulación de recomendacións temporais para orientar aos Estados na súa preparación e resposta. Estas recomendacións non son xuridicamente vinculantes e deben revisarse polo menos cada tres meses.

As medidas poden incluír restricións de viaxe e comercio, implementación de corentenas, fortalecemento da vixilancia epidemiolóxica, e coordinación de esforzos internacionais para o desenvolvemento e distribución de vacinas e tratamentos. O obxectivo principal é conter o brote na súa orixe e previr a súa propagación internacional, minimizando ao mesmo tempo as interrupcións innecesarias no tráfico e comercio global.

DIFERENZAS ENTRE ESPII E PANDEMIA

É fundamental distinguir entre unha ESPII e unha pandemia. Unha ESPII é unha declaración que sinala a gravidade dun evento de saúde pública e a necesidade dunha resposta internacional coordinada, mentres que unha pandemia refírese á propagación mundial dunha nova enfermidade.

Por exemplo, no caso do COVID-19, a OMS declarou unha ESPII o 30 de xaneiro de 2020 e posteriormente clasificou a situación como pandemia o 11 de marzo de 2020. Esta distinción é importante para comprender as diferentes etapas e respostas na xestión de brotes de enfermidades a nivel global.

CASOS HISTÓRICOS DE ESPII

Desde a implementación do Regulamento Sanitario Internacional en 2005, a OMS declarou varias ESPII. Entre elas inclúense a pandemia de gripe H1N1 en 2009, o brote de poliomielitis en 2014, a epidemia de ébola en África Occidental en 2014, a epidemia do virus Zika en 2016, o brote de ébola na República Democrática do Congo en 2019, e a pandemia de COVID-19 en 2020.

Cada unha destas emerxencias presentou desafíos únicos e requiriu respostas adaptadas ás súas características específicas. Por exemplo, durante a pandemia de COVID-19, implementaronse medidas como confinamentos, uso xeneralizado de máscaras e desenvolvemento acelerado de vacinas, o que evidenciou a importancia da cooperación internacional e a preparación ante emerxencias sanitarias.