Universo Crebinsky

No que si me sinto máis seguro é á hora de poñer en dúbida certas críticas sobre a película verquidas polos especialistas da televisión estatal, quen, sen ter idea, andaron rápidos denostando un filme que consideran un epígono, unha copia barata do universo personal de Kusturica, do delirio multiétnico punki centroeuropeo. Outros sabios inclúen este enunciado no resumo promocional: “Krebisnky, gallegos hay hasta en la luna. También en este lugar perdido dónde Luis Tosar es una especie de Principito. Surrealismo puro, comedia española experimental”.

 

Este tipo de opinións alicérzanse no descoñecemento absoluto que temos neste Estado fracasado do modo de estar no mundo da xentiña que habita a Península Ibérica, das chamadas culturas periféricas. Krebisnky é un chanzo máis nun realismo máxico que é, perante todo, realista como o nome indica. Os artífices desta película beben directamente da historia deste pequeno país. Na nosa investigación sobre os tempos do wolfram demos cos relatos orais da xente da Costa da Morte sobre aviadores británicos e alemáns, do pendello que até ben pouco reutilizaba parte da fuselaxe dun caza xermano coa esvástica inzada de merda  de galiña, do buceador que apañaba nécoras coas gafas dun piloto nazi, do cargamento de chocolate extraído dun caza alemán que caiu no mar á altura de Corme en plena batalla do Atlántico. Por non falar do que trae o mar, dos barcos estralados contra a costa polas malas artes duns indíxenas que poñían sobre os cantís carros de bois a xeito de fachos, rematando cos supervivintes a sacho limpo. Ao ver aos protagonistas de Crebinsky un esta oíndo a maxistral historia de Quico Cadaval, aquela do bromista barbanzón que vestido de soldado ianqui simulou un desembarco en Ribeira pouco antes do Día D. Cando vemos  a Miguel de Lira coa santiña ás costas estamos relembrando as historias de naúfragos de Cándido Pazó, cos mariñeiros valéndose do santo da parroquia que tanto agradece unha blasfemia coma un rezo. Miguel de Lira coa santa ás costas e o peite no peto da chaqueta de cobrar a pensión é toda una metáfora do emigrante xubilado galego que marchou polo mundo adiante sen esquencer a súa parroquia, a súa feira.

 

Cando vemos a este actorazo cunha sorte de obús na testa, estamos vendo reencarnado ao lugués don Fabulón das “Historias que ninguén cre” de Ánxel Fole, que se poñía unha cámara antigás da primeira guerra mundial mercada no Rastro de Madrid e andaba tan pancho entre as xentes de aquí e de acolá. Cando nos decatamos do verdadeiro sentido da viaxe dos Krebinsky podemos chegar a albiscar unha reconversión identitaria do estilo da experimentada polos neosóficos ourensáns que despois fundaron Nós, eses Solovios-Ulises que voltan ás orixes. Cando ollamos cara á patética paisaxe ausente da cidade asulagada vemos reflectida a depredación, a explotación e represión do século XX neste vello recanto fisterrán. Cando a vaca, ese elefante galaico, morre no camposanto, está a preconizar a desaparición dun mundo do que aínda somos partícipes, pero que esmorece para sempre. Cando os Krebinsky vogan e vagan sen rumbo polo río, como os tolos buscadores de El Dorado, estamos a recoñecer o río que nos leva a todos os que somos náufragos da nosa identidade.  Non está nada mal para ser “unha comedia española experimental”. Iso si que é surrealismo.