Revive Nunca Máis, o movemento que revolucionou á sociedade galega

Custodiar, catalogar, favorecer a difusión e promover a investigación son algúns dos obxectivos que se marca a Universidade de Santiago (USC) e a Asociación Unha Gran Burla Negra, que traballan na conformación dun gran "arquivo vivo" dos materiais resultantes da "creatividade colectiva" xurdida ao amparo do movemento Nunca Máis tras o afundimento do Prestige no ano 2002.

A Igrexa da USC acolle desde este martes e ata mediados de marzo unha mostra na que se poden ver parte destes elementos recompilados por distintas asociacións e agora depositados nun arquivo da Biblioteca da USC.

As pezas abarcan desde abundantes documentos gráficos, con carteis, pancartas e avisos de manifestacións ou concertos, ata pezas audiovisuais, fotografías, 'merchandising' creado a raíz do movemento ou publicacións que naceron tanto do afundimento do Prestige como da "creatividade colectiva" posterior.

Segundo explicou Miguel Anxo Rodríguez, un dos comisarios, a intención é "pór en valor" un arquivo cuxas pezas xorden de "un impulso social moi forte" e que, tras anos disperso en distintas asociacións e colectivos que foron recompilando elementos, hoxe está "depositado" na Biblioteca da USC para o seu tratamento documental e difusión.

"Tanto a exposición como o convenio son exemplos moi claros do que pode ser a colaboración entre sociedade civil e institucións", dixo Miguel Anxo Rodríguez, para quen é esencial "preservar e visibilizar" este arquivo "vivo", dado que continúa incorporando materiais.

FAVORECER A INVESTIGACIÓN

Do mesmo xeito, a directora da Biblioteca da USC, Mabela Casal, destacou o valor deste arquivo, que versa sobre "algo que forma parte da historia de Galicia". "Nós preservaremos, daremos tratamento documental e axudaremos a difundir este patrimonio", dixo a directora, que indicou que parte desta documentación está xa dixitalizada para facilitar a súa "difusión" tanto entre a sociedade xeral como entre investigadores, onde ve "unha proxección enorme".

Na mesma liña, a vicerreitora de Comunicación da USC, Mar Lorenzo, expresou a súa confianza en que "novos investigadores busquen neste fondo" para os seus traballos, e destacou a importancia de proxectos que poñan en contacto a institución e a sociedade.

"A universidade ten que abrirse á sociedade, pero a sociedade tamén ten que entrar máis na universidade", dixo a vicerreitora, que subliñou que estas pezas son froito "do traballo de moitas persoas anónimas que alzaron as súas voces para loitar contra unha das catástrofes ambientais e sociais máis importantes" da historia de Galicia.

CONSTRUÍR O RELATO

O outro comisario da mostra, o investigador Daniel L. Abel, argumentou que desde Unha Gran Burla Negra marcáronse como un obxectivo unha cuestión que "segue sendo moi difícil", o "construír o relato do que foron as consecuencias e as mobilizacións cidadás que se produciron tras a catástrofe do Prestige".

Desde o punto de vista da investigación era necesario, antes de "construír ese relato", organizar o material disperso xurdido ao amparo do movemento Nunca Máis.

Para iso, e para dotar dun "marco" a futuras investigacións, Unha Gran Burla Negra converteuse en "intermediario doutros intermediarios que xa sentiran ese impulso anteriormente". En particular, Daniel L. Abel mencionou o traballo da editorial ourensá Difusora de Letras, Artes e Ideas, que en 2002 e 2003 "emprendeu camiño recompilando este material coa conciencia de que se trataba dun fito histórico".

Este material, xunto co conservado por outros colectivos, como a Asociación Cultural Benito Soto, incorpórase agora ao arquivo conveniado coa USC para ser catalogado, conservado e difundido.