Longa agonía ou recuperación do nacionalismo galego?

Como é que cántabros, canarios ou valenciáns teñan representantes propios en Madrid, e non os teña unha nacionalidade histórica como é Galicia?. Vascos e cataláns demostraron este domingo que é posible confiar en forzas nacionalistas de dereitas e de esquerdas para frear un posible pacto das dereitas e ultradereita en España. Pero, por que en Galicia o nacionalismo compite con Vox, unha formación que case non fixo campaña en Galicia e non conta con apoios mediaticos no país.

Por Xurxo Salgado | Compostela | 30/04/2019 | Actualizada ás 14:05

“Nadadores ausentes, bañistas que se foron
polo túnel azul das desaparicións,
agora hai un regreso como un laio sen voz,
o corpo que se anuncia no vidro lácteo da auga,
no interior do seu frío,
como unha forma perdida na lembranza”.

É parte do poema “Afogados” do poeta e político de Anova Miguel Anxo Fernán-Vello. Un poema escrito no 2011 cando o nacionalismo galego aínda xiraba en torno ao BNG. O único partido nacionalista galego que acababa de obter dous escanos en Madrid e 209.000 votos e o 11,37% do total dos sufraxios.

Uns resultados que, con todo, eran malos. O Bloque acababa de perder dous anos antes o goberno da Xunta tras perder un escano por unha manda de votos na provincia da Coruña. Unha derrota na que, entón tiña moito que ver o xornal coruñés La Voz de Galicia con informacións moi duras contra o Bloque –concurso eólico, galescolas, mangoneo das políticas sociais, despilfarro, Carrumeiro--- e que, propiciou, pouco despois a aparición do coñecido como “Voicoz” por parte da militancia nacionalista.

Foron momentos moi tensos, de moitos titulares en prensa. Algo semellante ao que acontece estes días con En Marea. Con moitos medios abrindo portadas sobre os problemas internos da formación. E a situación estoupou e rematou nunha desgracia peor que a perda do goberno da Xunta, a gran ruptura de Amio e a división do BNG en dous polos. Era o 2012. E, a partir de aí a formación nacionalista caeu no abismo.

MÁIS DE 200.000 VOTOS PERDIDOS

Un abismo do que, segundo a súa dirección, comeza a saír tras os resultados deste domingo. Os 93.000 votos acadados --o 5,6% do total-- están moi lonxe daqueles 209.000 de 2011 e aínda máis lonxe dos 212.000 de 2004 e, por suposto, dos resultados históricos desta formación, en 2000, con 306.00 papeletas, o 19% do apoio electoral e tres escanos en Madrid.

Se o BNG repetira hoxe eses resultados sería a novena forza do estado, só por detrás dos grandes partidos estatais, e de ERC, JxCat e o PNV. Mesmo por riba de Bildu. Tres escanos que poderían contar e decidir moito en Madrid. Pero, agora, compite en Galicia con Vox, unha formación de ultradereita que, sen facer campaña en Galicia e sen os apoios mediaticos do BNG, acadou os mesmos resultados.

Por iso, a situación é, 19 anos despois, completamente a inversa. Galicia non conta para nada en Madrid, polo menos, cunha forza nacionalista propia. Os últimos dous deputados nacionalistas, de Anova, nin están en Madrid, nin na política activa. E, mentres que formacións rexionalistas de Canarias ou Cantabria poden ser decisivas no vindeiro goberno, o nacinalismo galego queda fóra do escenario político estatal.

PROBLEMA DE TODOS

E non o fai só por deméritos do BNG. É certo que o Bloque tivo e ten aínda defectos inherentes a estar dominada pola UPG, unha organización de mandato vertical, senón tamén pola terquedade e minifundismo doutras forzas nacionalistas que, nun contexto de forte polarización, preferiron ir por libre ou non ir.

Un veterano nacionalista comentaba estes días que ve moi difícil un remedio para o nacionalismo galego, sexa o BNG, Anova, En Marea ou CxG. “Acadar 95.000 votos obviamente ten a súa importancia, pero unha forza nacionalista non pode conformarse só coas migallas e por pelexar coa ultradereita por ser a cuarta forza en Galicia. E menos saír sorrindo e contentos, a pesar de non ter escano, logo de ver que En Marea recibía o gran trompazo da noite”.

E está por ver se esa “recuperación” do Bloque é tal ou só un préstamo momentáneo do chamado voto útil de soberanistas de Causa Galiza ou nacionalistas que, no seu día, apoiaran a Anova ou a En Marea. Un voto útil que esta mesma formación propiciou con anuncios nas redes sociais difundindo noticias de La Voz de Galicia, o mesmo xornal que hai oito anos era o inimigo número un. Noticias que apuntaban a que o BNG pelexaba con Vox por un escano na Coruña.

Ao final todo quedou en anuncios de redes sociais e noticias con certo grao de manipulación para fomentar ese voto útil. Nin xuntando os votos de CxG, En Marea e o BNG, o nacionalismo galego acadaría escano en Madrid. E esa é a triste e dura realidade do nacionalismo galego. Ou se refunda, como ben souberon facer cataláns ou vascos, ou o seu futuro será testemuñal en Galicia a pesar dos apoios de certos medios de comunicación que buscan ter ao nacionalismo "domesticado" e "controlado", evitando a súa relación cos soberanistas cataláns ou vascos. Unha refundación que ten que pasar, quizais, por cesións, por renuncias importantes e por unha modalidade de coalición na que todos se sintan a gusto sen perder as súas esencias.

“Só así, con unidade, cun equipo cohesionado e cun liderato renovado que conecte co electorado urbano pode haber futuro para o nacionalismo galego”, apunta ese veterano nacionalista que coñece ben o que foi o nacemento, no seu día, do Bloque Nacionalista Galego. Quizais así, o nacionalismo non acabe afogado como acabaron outros proxectos que Fernán-Vello coñece ben tras o seu paso como deputado polo Parlamento español.

AFOGADOS

Veñen na súa mudez tan lonxe de si mesmos

e entran así no noso pensamento

sostidos por un fío verde de néboa

e unha luz de ollos grandes que se esvae

na fondura do tempo.

E sentimos o seu peso sonámbulo

e un tremor líquido de flor cincenta na fronte,

pálpebras que conteñen aínda a claridade dun soño,

dun xesto suspenso no baleiro.

Nadadores ausentes, bañistas que se foron

polo túnel azul das desaparicións,

agora hai un regreso como un laio sen voz,

o corpo que se anuncia no vidro lácteo da auga,

no interior do seu frío,

como unha forma perdida na lembranza.

Rostros que teñen a cor impensada dunha rosa violácea,

e unha ollada infinita prendida na estrela transparente

que navega entre as sombras.

Están aí, no fondo, na pálida fronteira do abismo,

no espello insondábel da soidade.

E nós sabemos da súa nudez sen nome,

do tristísimo mar que aínda os alimenta,

cando entran no noso pensamento

e alguén, moi lonxe, alá, no inmenso,

nos recoñece.

16 Moine

Nom tem nada de raro. Os galegos odeiam-se a se mesmo, gostariam de ser madrilenhos. Somos um povo de ilotas, nom de homens e mulheres livres; Galiza é só umha geografia inçada de eucaliptos. Esta afirmaçom está sustentada por como se vota na Galiza, é umha contrastaçom.

15 Pola Vella

Foi precisamente o descarado apoio (e que continuará nas municipais) de La Voz de Galicia ao BNG o que decidiu a moitos votantes nacionalistas a non apoiar, desconfiados por tal pulo, a Ana Pontón e compañía. Quen coñeza o estado actual das contas de resultados do xornal de Santiago Rey non lle queda outra que pensar que tal axuda ao Bloque e a UPG só podería ter razóns económicas. O asunto principal sería identificar o "pagafantas" que solta o parné. Teorías hai moitas, máis todas conducen ao mesmo e sureño lugar. Esa especie de Carrumeiro bis instalado, no máis absoluto dos secretos, e con vocación "pujolista", no seo da ala dura e tamén oculta do BNG.

14 Galiza si se vende

Os mellores resultados para os intereses das clases populares galegas foron nas xerais do 2015, cando a alianza entre independentistas e federalistas galegos acadou os 408 mil votos, 6 congresistas e 2 senadores. Un resultado histórico. O BNG nin se achegou a estes números, cando no 2000 acadou 3 congresistas. Está claro que o pobo galego premia as unidades amplas e mestizas e castiga as leiriñas identitarias, a división e lanzarse aos brazos de La Voz de Galicia.

1 Un galego

O Bng acadou nunhas eleccións autonómicas 395.000 votos. Cando o psoe baixa os outros suben. Son votos de esquerdas fluctuantes pero pouco nacionalistas. Agora podemos ou como se lle queira chamar sacou 2 representantes e nas seguintes ao mellor ningún. Escapan os votos prestados.

2 Fer

Certo, Podemos non ten base en Galiza (o que aporta o PCE é ridículo, catro mantidos de CCOO, dous liberados e dous asesores). O BNG si ten base, limitada a conciencia para non perder o control por parte do aparato (a UPG coloca e alimenta aos propios e a uns pocos servos obedientes). Polo mesmo, os votos de Podemos son prestados. Os do BNG son bastante máis, insuficientes para calquera proxecto transformador, e os prestados agora non chegan polo férreo control da UPG para non perder o mando. Importante é valorar que tanto os dirixentes da UPG co BNG, como o PCE con IU e Podemos están satisfeitos, pois o obxectivo é o chiringuito e vivir da política profesional e non a transformación da sociedade. Son sistema disfrazado de alternativa, sostén do PsoE (pacto, bipartito, repartito, asesores, clientelismo...) e do capital.

3 Caneda

Prestados son todos os votos. Non pertencen a ninguén. E moito menos ao BNG.

13 XanKaraLlás

O nacionalismo galego está na UVI por culpa da falta de calidade dos seus dirixentes, que por certo se corresponde cun pobo que aínda ten moito de pailán, a pesar dun dato positivo, que é que por primeira vez a dereita toda sumada perdeu. É un nacionalismo que di defender a normalización lingüístia mais non deixa de deturpar a lingua cada vez que un dirixente fala. Que para dicir o que en castelán é "plaza roja" di "praza roxa", que non pón o menor interese en que as tv portuguesas se poidan ver en Galicia, cousa que entre outras cousas favorecería moito a recuperación do galego, un nacionalismo que practica un sectarismo salvaxe (BNG) negándose a pactar con forzas estatais de esquerda, ao contrario do que facía Castelao, ou que por liortas internas ve marcharse todos os partidos da coalición e queda en bolas (Marea). O nacionalismo galego precisa outros líderes, máis ilustrados e intelixentes, ou ben o desasnamento dos actuáis.

12 Amancio

O nacionalismo ten dous problemas: 1) está á esquerda de máis. 2) Identificarse con Galiza e co galego non é sinal de prestixio como en Cataluña ou en Euskadi. Podedes dar todas as voltas e reviravoltas que quiserdes. Os problemas son eses. O primeiro solucionase de maneira doada. O segundo é un handicap.

1 XanKaraLlás

Non señor, está á esquerda DE MENOS. a Marea, que era o mellor nacionalismo, o que se fixera maioritario superando claramente aos inútiles do BNG, desfíxose de maneira es túpida por liortas internas.

2 Un galego

O único comentario con sentido de todos. Efectivamente non podes pescar troitas nun lago no que só hai carpas. En Galicia hai moitas carpas e poucas troitas e en Euskadi e Cat hai moitas troitas e poucas carpas (por iso alí é ao revés, os que van ás carpas pescan pouco)

Longa agonía ou recuperación do nacionalismo galego?

16 Moine respóstalle

15 Pola Vella respóstalle

14 Galiza si se vende respóstalle