Longa agonía ou recuperación do nacionalismo galego?

Como é que cántabros, canarios ou valenciáns teñan representantes propios en Madrid, e non os teña unha nacionalidade histórica como é Galicia?. Vascos e cataláns demostraron este domingo que é posible confiar en forzas nacionalistas de dereitas e de esquerdas para frear un posible pacto das dereitas e ultradereita en España. Pero, por que en Galicia o nacionalismo compite con Vox, unha formación que case non fixo campaña en Galicia e non conta con apoios mediaticos no país.

Por Xurxo Salgado | Compostela | 30/04/2019 | Actualizada ás 14:05

“Nadadores ausentes, bañistas que se foron
polo túnel azul das desaparicións,
agora hai un regreso como un laio sen voz,
o corpo que se anuncia no vidro lácteo da auga,
no interior do seu frío,
como unha forma perdida na lembranza”.

É parte do poema “Afogados” do poeta e político de Anova Miguel Anxo Fernán-Vello. Un poema escrito no 2011 cando o nacionalismo galego aínda xiraba en torno ao BNG. O único partido nacionalista galego que acababa de obter dous escanos en Madrid e 209.000 votos e o 11,37% do total dos sufraxios.

Uns resultados que, con todo, eran malos. O Bloque acababa de perder dous anos antes o goberno da Xunta tras perder un escano por unha manda de votos na provincia da Coruña. Unha derrota na que, entón tiña moito que ver o xornal coruñés La Voz de Galicia con informacións moi duras contra o Bloque –concurso eólico, galescolas, mangoneo das políticas sociais, despilfarro, Carrumeiro--- e que, propiciou, pouco despois a aparición do coñecido como “Voicoz” por parte da militancia nacionalista.

Foron momentos moi tensos, de moitos titulares en prensa. Algo semellante ao que acontece estes días con En Marea. Con moitos medios abrindo portadas sobre os problemas internos da formación. E a situación estoupou e rematou nunha desgracia peor que a perda do goberno da Xunta, a gran ruptura de Amio e a división do BNG en dous polos. Era o 2012. E, a partir de aí a formación nacionalista caeu no abismo.

MÁIS DE 200.000 VOTOS PERDIDOS

Un abismo do que, segundo a súa dirección, comeza a saír tras os resultados deste domingo. Os 93.000 votos acadados --o 5,6% do total-- están moi lonxe daqueles 209.000 de 2011 e aínda máis lonxe dos 212.000 de 2004 e, por suposto, dos resultados históricos desta formación, en 2000, con 306.00 papeletas, o 19% do apoio electoral e tres escanos en Madrid.

Se o BNG repetira hoxe eses resultados sería a novena forza do estado, só por detrás dos grandes partidos estatais, e de ERC, JxCat e o PNV. Mesmo por riba de Bildu. Tres escanos que poderían contar e decidir moito en Madrid. Pero, agora, compite en Galicia con Vox, unha formación de ultradereita que, sen facer campaña en Galicia e sen os apoios mediaticos do BNG, acadou os mesmos resultados.

Por iso, a situación é, 19 anos despois, completamente a inversa. Galicia non conta para nada en Madrid, polo menos, cunha forza nacionalista propia. Os últimos dous deputados nacionalistas, de Anova, nin están en Madrid, nin na política activa. E, mentres que formacións rexionalistas de Canarias ou Cantabria poden ser decisivas no vindeiro goberno, o nacinalismo galego queda fóra do escenario político estatal.

PROBLEMA DE TODOS

E non o fai só por deméritos do BNG. É certo que o Bloque tivo e ten aínda defectos inherentes a estar dominada pola UPG, unha organización de mandato vertical, senón tamén pola terquedade e minifundismo doutras forzas nacionalistas que, nun contexto de forte polarización, preferiron ir por libre ou non ir.

Un veterano nacionalista comentaba estes días que ve moi difícil un remedio para o nacionalismo galego, sexa o BNG, Anova, En Marea ou CxG. “Acadar 95.000 votos obviamente ten a súa importancia, pero unha forza nacionalista non pode conformarse só coas migallas e por pelexar coa ultradereita por ser a cuarta forza en Galicia. E menos saír sorrindo e contentos, a pesar de non ter escano, logo de ver que En Marea recibía o gran trompazo da noite”.

E está por ver se esa “recuperación” do Bloque é tal ou só un préstamo momentáneo do chamado voto útil de soberanistas de Causa Galiza ou nacionalistas que, no seu día, apoiaran a Anova ou a En Marea. Un voto útil que esta mesma formación propiciou con anuncios nas redes sociais difundindo noticias de La Voz de Galicia, o mesmo xornal que hai oito anos era o inimigo número un. Noticias que apuntaban a que o BNG pelexaba con Vox por un escano na Coruña.

Ao final todo quedou en anuncios de redes sociais e noticias con certo grao de manipulación para fomentar ese voto útil. Nin xuntando os votos de CxG, En Marea e o BNG, o nacionalismo galego acadaría escano en Madrid. E esa é a triste e dura realidade do nacionalismo galego. Ou se refunda, como ben souberon facer cataláns ou vascos, ou o seu futuro será testemuñal en Galicia a pesar dos apoios de certos medios de comunicación que buscan ter ao nacionalismo "domesticado" e "controlado", evitando a súa relación cos soberanistas cataláns ou vascos. Unha refundación que ten que pasar, quizais, por cesións, por renuncias importantes e por unha modalidade de coalición na que todos se sintan a gusto sen perder as súas esencias.

“Só así, con unidade, cun equipo cohesionado e cun liderato renovado que conecte co electorado urbano pode haber futuro para o nacionalismo galego”, apunta ese veterano nacionalista que coñece ben o que foi o nacemento, no seu día, do Bloque Nacionalista Galego. Quizais así, o nacionalismo non acabe afogado como acabaron outros proxectos que Fernán-Vello coñece ben tras o seu paso como deputado polo Parlamento español.

AFOGADOS

Veñen na súa mudez tan lonxe de si mesmos

e entran así no noso pensamento

sostidos por un fío verde de néboa

e unha luz de ollos grandes que se esvae

na fondura do tempo.

E sentimos o seu peso sonámbulo

e un tremor líquido de flor cincenta na fronte,

pálpebras que conteñen aínda a claridade dun soño,

dun xesto suspenso no baleiro.

Nadadores ausentes, bañistas que se foron

polo túnel azul das desaparicións,

agora hai un regreso como un laio sen voz,

o corpo que se anuncia no vidro lácteo da auga,

no interior do seu frío,

como unha forma perdida na lembranza.

Rostros que teñen a cor impensada dunha rosa violácea,

e unha ollada infinita prendida na estrela transparente

que navega entre as sombras.

Están aí, no fondo, na pálida fronteira do abismo,

no espello insondábel da soidade.

E nós sabemos da súa nudez sen nome,

do tristísimo mar que aínda os alimenta,

cando entran no noso pensamento

e alguén, moi lonxe, alá, no inmenso,

nos recoñece.

11 Gamela

O problema no BNG está dentro do BNG !

10 Cruña

Agonía, pero Pontona segue trincando moito e ben. Iso é o único importante.

9 achungala

Máis ben longa agonía xd

8 Anonimo 2

A Nação galega esta adormecida, e os partidos galegos dão mais que pena. Citando a Castelao, “Sendo galego non debo ser máis que galeguista”, máis unha, para cando e volvendo a citar a Castelao un “Partido Galeguista como abandeirado de tódalas reivindicacións da Nosa Terra... O Partido Galeguista, que leva no seu seo dúas forzas aparentemente contraditorias, pero complementarias, que lle dan serenidade e permanencia,...”

7 Anonimo 2

Concordo totalmente, o nacionalismo galego tem que amoldar-se ao povo ... e não ao revés .... o nacionalismo galego tem que deixar der o lugar da minoria (nestas eleições competiu com Vox pela ... quinta posição), parar ser o lugar da maioria de nacionalistas galegos!