O centenario da Xeración Nós en 2020 celebrarase logo de coñecerse o retroceso do galego
As autoridades autonómicas organizarán para o 2020 os cen anos en que Castelao, Cuevillas ou Otero Pedrayo entre outros, quixeron dignificar a lingua e cultura galegas. A cidade central será Ourense de onde viñan boa parte dos membros desta Xeración.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 29/12/2019 | Actualizada ás 12:17
Estudiosos e pensadores reuniranse en Galicia para recuperar o espírito daquela xeración de intelectuais que, cen anos atrás, apadriñou a modernización da cultura galega para ligala ás correntes máis destacadas do panorama internacional e cunha clara vocación europeísta.
O legado de Risco, Cuevillas e Pedrayo retomarase este novo ano en Ourense, localidade que centralizará os actos conmemorativos do centenario da chamada 'Xeración Nós'. Un gran congreso internacional profundará nos retos e desafíos que lle espera á cultura galega na próxima década e reflexionará sobre o camiño percorrido ata a actualidade.
O 30 de outubro de 1920 saíu á luz o primeiro número dunha publicación que congregou a toda unha serie de eruditos que buscaron levar a idea de Galicia a outro nivel: unha identidade propia, un rexistro culto e unha conexión coas correntes que representaban a modernidade científica, artística e literaria máis aló das fronteiras estatais.
A revista 'Nós' editouse ata 1935, completamente en lingua galega, e abordou temáticas tan diversas como a etnografía, a ciencia, ou a arqueoloxía xunto a traducións de filósofos alemáns, novidades artísticas das rexións europeas ou versións de textos e obras internacionais e da literatura universal.
Moitas das figuras que estaban detrás dela eran activos partícipes doutros movementos galeguistas e literarios, como 'As Irmandades da Fala', pero aínda así acabaron sendo recoñecidos por un denominador común debido á importancia da actividade deste grupo de intelectuais vinculado, especialmente, ao ourensanismo: a 'Xeración Nós'.
Vicente Risco, director literario da revista, Otero Pedrayo e Antón Losada Diéguez foron os principais representantes deste movemento, ademais do pontevedrés Alfonso Rodríguez Castelao, director artístico da publicación. Este grupo comandou a renovación do panorama literario e da prosa culta galega a principios de século, ademais de ligar o idioma como medio de expresión tanto artística como científica.
RIGOR E UNIVERSALISMO
O nacionalismo, o universalismo, a tradición e a autoafirmación como pobo, e a vontade de apertura e vinculación co panorama intelectual e literario internacional, foron os principais valores e ambicións desta corrente de pensamento galeguista, na que predominou un marcado rigor nas súas publicacións e un rexistro culto do seu discurso.
O director xeral de Políticas Culturais, Anxo Lorenzo, destacou que todos estes intelectuais converteron a revista "nunha publicación de referencia pero non só no ámbito estritamente académico ou investigador", senón que abarcaron todo tipo de campos políticos, científicos e literarios para "conectar a realidade galega" co exterior e "buscando a supresión de intermediarios" coa modernidade presente noutros puntos de Europa.
"Nese sentido, foi un punto de encontro entre a cultura humanística e a científica de Galicia, e ambas conectábanse ou pretendían conectarse co que estaba a pasar no mundo, para poder mostralo a través das súas páxinas", insistiu.
Como movemento universal, pero ligado esencialmente a Ourense, a provincia centralizará o próximo ano os actos e eventos conmemorativos do centenario do grupo 'Nós', aínda que as principais institucións e entidades de Galicia xa levan dous anos traballando para coordinar un calendario de accións que permita facer xustiza a este legado.
PROGRAMACIÓN
Unha delas será a mostra 'Galicia de Nós a nós', que se inaugurará en maio no Museo Centro Gaiás da Cidade da Cultura pero que terá unha itinerancia completa na cidade de Ourense no mes de setembro. Segundo detallou Anxo Lorenzo, esta "gran exposición" enmárcase tamén nos actos do 'Xacobeo' e ofrecerá un percorrido polo proceso de modernización galega ata a actualidade, comisionada por Afonso Vázquez Monxardín e Ana Acuña.
Tamén se programará unha mostra por iniciativa do Museo Arquelóxico Provincial de Ourense co título 'Renovación arqueolóxica da Xeración Nós', que se inaugurará en Afundación ao longo do próximo ano, xunto a unha serie de actividades de proxección exterior deste movemento a través de acordos con diferentes entidades, redes e instituto que permitan visibilizar o legado de Nós máis aló das fronteiras do Estado.
Xunto a todas estas accións destaca a organización do Congreso Internacional dá Cultura Galega. Un encontro científico e divulgativo que se celebrará en Ourense e que servirá de base para a reflexión sobre os principais retos e desafíos que terá que afrontar a cultura galega na próxima década, actualizando así os traballos da 'Xeración Nós'.
