Flashes azuis de brillantez

Son recortes positivos, fulgores que aportan brillo e calor na noite de dores vividas na crise que atormenta os nosos ánimos, varados diante da incerteza desacougante do futuro que espera polos que sigan vivos e polos que veñan a este mundo.

 

Encontros coa luz. Aparece por exemplo un recorte incompleto, motivo polo cal non sei o autor, do Times Literary Supplement, día 17 de setembro de 1999, dentro do cal máis de vinte e cinco parágrafos se dedican a analizar un poema sobre unha mansión e un xardín que foron importantes na vida do con frecuencia impenetrable poeta T. S. Eliot. En “Burnt Norton” vemos unha mostra do valor inmaterial dun espazo ó aire libre. Non hai que pagar, só sentir. O artigo fala doutro xardín en Gloucestershire (preto de onde naceu Shakespeare) chamado Hidcote, ó parecer o máis influínte nas artes inglesas no século vinte, e a outro adorador de xardíns en quen sempre será un pracer recaer: o refinado novelista Henry James, que chama a atención coas súas descricións de flores na deliciosa novela Os europeos.

 

Podemos, para atopar luz, deixarnos caer nos brazos doutros novelistas: nos de José Saramago falando da cegueira, nos de Milan Kundera reflexionando sobre a levedade, nos de Marcel Proust buscando no tempo, nos de Onetti ou Dickens, nos de Goethe ou Twain ...

 

Podemos mergullarnos na poesía, na coñecida ou, sendo aventureiros, naqueles poetas de prestixio que igual non coñecemos moito: Eugenio Montale, Wole Soyinka, Anna Akhmátova, Paul Celan, Wallace Stevens, Eugénio de Andrade, Florbela Espanca, Odysséas Elýtis, Percy Bysshe Shelley, António Nobre ...

 

Para quen non é amigo de ler, quedan tantas fontes rebosantes de luz! As delicias da arquitectura – a sorpresa de ver unha casa realmente bonita na paisaxe, tal vez incluso a carón da estrada como está o guindeiro lila na estrada de Porto do Son – e algunhas esculturas, a emoción do teatro como arte creada diante dos ollos en directo de igual xeito que as orquestras (Johann Sebastian Bach reverberando dentro dunha igrexa coa atenta mirada das monxas separadas de nós por ferros) e os bailaríns. Buscar sinestesias, coleccionar, compoñer, tocar, bailar, captar fotos e vídeos, escribir, reflexionar, debuxar. Loitar en paz por causas nobres e ideais, practicar deportes, navegar, ter sexo na súa mellor expresión. As froitas, os xeados e os doces, a roupa, os xoguetes, os perfumes e as colonias, os bolígrafos e os cadernos,   encantos de cada xénero na música popular, as novidades fascinantes de diversidade que se encontran cando se pode viaxar: son puntos de luz que gardamos nos cofres da memoria.

 

Johannes en Delft. Outro recorte, sobre un experto en utilizar puntos de luz, chega ao presente dende a revista dominical do xornal londinense The Independent do 10 de marzo de 1996. Johannes, Johannes. Morreu con só 43 anos, deixando á pobre esposa Catharina (que deu a luz quince veces!) na ruína, xa que el cada ano facía dous cadros nada máis. Coñécense 34 ou 35 pinturas do xenio de Holanda Vermeer. Tan poucas, pero tantísima fermosura humilde en interiores! Non hai flores, tan amadas polos holandeses como di o gran crítico e autor do artigo Tim Hilton. Outro excelso crítico de Vermeer é o seu compatriota Vincent Van Gogh, que escribiu sobre el estas palabras: “A paleta de cores deste estraño pintor é de azul, amarelo cítrico, gris perla, negro e branco. Hai certamente, examinando de cerca, tódalas riquezas dunha paleta completa no seu raro cadro, pero en combinación de amarelo cítrico, azul pálido e gris perla, tan característica del como o negro, branco, gris e rosa son en Velázquez”.

 

Di Tim Hilton sobre este pintor extraordinario da cidade de Delft que un dos misteriosos praceres relativos a Vermeer é ver “as inortodoxias do seu pincel”, é dicir, os seus xiros de Iniesta.

 

Todos Iniestas. Todos podemos dar xiros inesperados que conmovan cando menos ao noso entorno. Podemos traer ledicias e boas noticias que todo o mundo necesita. Todos podemos ser como Andrés Iniesta nese senso de aportar emocionantes e gratas sorpresas, incluso chegando a marcar un gol que gañe gloria para a posteridade.

 

Dá voltas a imaxinación e trae agora a seguinte imaxe: buscando entre literatas fórmase unha selección nacional do País das Mulleres: Marguerite Yourcenar fai de Pirlo, Mary Shelley de Luis Suárez, George Eliot de Xavi Hernández, Iris Murdoch de Benzema, Zadie Smith de Neymar, Virginia Woolf de Messi, Edna O’Brien de Drogba, Edith Wharton de Balotelli, Charlotte Brontë de Cristiano Ronaldo, Rosalía de Castro de Iniesta ... en fin, que cada un deseñe a súa versión.

 

A caverna. Paseos polo monte, despedidas ou benvidas ao sol nas praias, unha visita a faros máxicos coma o de Corrubedo, rubidas a cumios con vistas marabillosas, camiñadas descalzos por ríos de pouco caudal: son flashes ou destellos, azuis como a música de blues ou os fados pola melancolía do que non se pode ter e de saber que non é posible a perfección para o ser humano. 

 

Aínda así, aí veñen: flashes de brillantez procedentes dos campos da ciencia e da tecnoloxía, avances no coñecemento dos sentimentos e dos procesos mentais dos animais, xestos de cariño inesperados que manteñen o lume, algún cumprido que cambia a vida, miradas e sorrisos que fan tremer o edificio, e os detalles que cheguen á alma. 

 

Se Sócrates e Platón tiñan razón coa alegoría da caverna, na que se fala de seres atados que perciben a vida en forma de sombras máis que como é en realidade, entonces podemos ver a adquisición de coñecemento e a axuda aos demais como guías cara o sentido da vida. Tamén na escuridade das cavernas onde experimentamos cine un raio de luz proxecta creacións artísticas capaces ás veces de  iluminar a nosa existencia. Dicimos que a unha persoa se lle “ilumina” a cara cando sorrí, e así é. A ledicia sen mancha que trae o amor romántico correspondido e as outras formas do amor tamén son motivos para vivir. Como se foran fíos, os flashes bos nas nosas vidas crean un chaleco protector que axuda a evitar que nos afundamos no desánimo ou no suicidio, facendo que sigamos ata o final na procura da luz.