Por Gabriel Rei-Doval | Mendocino (California, USA) | 02/09/2023 | Actualizada ás 12:00
En Petrolia construíuse o primeiro pozo petrolífero de California. Os indios Mattole levaban máis dun milenio alí cando a febre do ouro negro asolagou o condado no século XIX. A día de hoxe, a tribo está case aniquilada e a súa lingua foi exterminada. A memoria histórica fala asemade dun terremoto que destruíu a tenda da aldea. Na reconstrución, o seu engado desapareceu, mais a gasolineira seguía alí, como mostra do outrora puxante negocio petroleiro.
Parei a dar de beber a Auris e no interior atendeume Maggie, con sorriso cereixa madura, media melena lisa e pupila acibeche. Preguntada polo engado da zona afirmou que o máis feiticeiro eran as aguias mariñas e os cervos de rabo negro, mais lembrou que había tamén serpes de cascabel.
Petrolia sufriu dúas transformacións económicas principais: da pesca do salmón á industria madeireira, agrícola e petroleira e, máis recentemente, ó boom dos viñedos ecolóxicos e o cultivo autosustentable de marihuana.
A súa agreste natureza sobreviviu illada durante séculos, e inda hoxe é a liña costeira menos edificada dos Estados Unidos non insulares. Como dixera Maggie, Petrolia era "too lovely to be believed, perhaps too beautiful to last”. Mais o meu percorrido fuxidío polo país era apenas un continuo fluír de paso, tamén no occidente californiano.
A California narrada desde as Iberias fai parte da eterna procura de Babbit ou mantén a cómoda ruta prestablecida do Paralelo 35. Pero eu viaxaba golpe a golpe, milla a milla, por territorio senlleiro na única compaña de Auris e Dahon; só elas condicionaban o alcance do meu periplo e sinceridade viaxeiras e ningunha oficina gobernamental ou mediática, ibérica ou estadounidense, marcaba o pulo aventureiro dos meus azares galego-americanos. A liberdade de viaxar e escribir ten tamén un prezo.
Así saín da agreste Petrolia cara a Mendocino. O día do meu aniversario merecía unha cea en condicións naquela hippie vila do oeste, sen obvia-las árbores antigas de California en Humboldt Redwoods State Park, entre cervos distraídos e augas fluviais cristalinas. As contracurvas ralentizaban sen tregua o paseo, que trouxo á miña memoria a frondosidade do souto mugardés entre o Muíño e Montefaro; porén, nos Redwoods a estatura xigantesca dos seus habitantes resultaba asoballante, incontestable.
Deixei atrás a vizosa contorna natural e, tralo solpor en Fort Bragg, cheguei entre lusco e fusco á relaxada vila de Mendocino. Acochei a Auris e Dahon trala vexetación do hotel e, sen tempo para miramentos, apurei ata a barra celta de Patterson’s, onde sentei na única cadeira dispoñible. Só tiven que saudar lacónico para ser identificado como alieníxena necesitado de sólidos e líquidos no occidente californiano. Sucumbín á identidade irlandesa de Guinness trala oferta aniversario con fish and chips en versión Gaeltacht, e mentres remataba o zume de cebada entrega chegou o anano tiramisú coroado por candea azul acompasada polo cantaruxeo de Lá Breithe Shona Duit. Así celebrei en Mendocino o aniversario máis gaélico da miña vida, atraendo as miradas de todo o bar.
Unha desas miradas foi a de Al(bert), sentado á miña esquerda nunha barra de madeira pulida e xerras penduradas coma teclas de piano de cola. Al sentiuse atraído, como non, polo exotismo do meu acento ferrolterrán. Estreitou a miña man identificándose como emprendedor de negocios no condado e pregunteille con curiosidade sincera polo sector da súa empresa. Falando entre os dentes mentres escrutaba os recunchos do bar, comezou o seu relato sobre o cultivo de marihuana orgánica.
Al criárase nunha familia republicana de San Francisco, que o chimpou da casa cando o sorprenderon un día regando maría no colosal vestidor do cuarto con lámpadas trenzadas artesanalmente. Seu pai Saturn traballara na construción de modernos rañaceos na cidade, súa nai Sirah despachara durante anos nun comercio local e os dous criaran con valores conservadores uns fillos que axiña tomaran camiños diverxentes. O internamento de Al na católica Woodside Priory School ó pé de Palo Alto non fixera bo del, e con dezaoito anos, unha noite de lúa chea, escapou canda Marshall de tan exclusivo centro educativo. Refuxiáronse por un tempo na comuna Brotherhood of the Sun, na que a meditación iogananda en trasacordo co cristianismo alternativo conseguiu acouga-la súa mente. Mais o devezo de Al e Marsh polas substancias psicotrópicas levounos a abandonar tamén a comuna e a aplicaren o coñecemento do cultivo ecolóxico á plantación de cánnabis nas aforas de Mendocino. Alí alugaron primeiro e mercaron despois un rancho, que andado o tempo sería líder no mercado comarcal de maría e, trala progresiva legalización da substancia, converteu a súa empresa en líder indiscutible no Estado de California.
Tralo alucinante relato marihuánico, Al, esperando o meu segredismo, convidoume a coñece-lo seu amigo Marsh tomando unha cervexa en Dick’s Place. Camiñamos tres mazás de vagariño e chegamos a Main Street, onde un bafo de aire salgado transportou sen remisión as miñas pituitarias á ribeira da Bestarruza. Viramos á dereita e xurdiu Dick’s, onde Marsh agardaba co pé esquerdo sobre a fachada branca e as costas apoiadas no cristal do bar. Chocaron as mans con empatía masculina e bisbaron verbas inintelixibles nun bico fugaz. Abriron a porta vermella de Dick’s e chegamos a unha barra semibaleira, onde Al pediu tres Coronas.
O ambiente serodio de Dick’s tróuxome un déjà vu da zona vella de Pontedeume en sábado de novembro; ollares cansos mergullados en licores castaños, arrecendo a madeira seca, cereixas de martinis rematados, cervexa vertida polo piso e arrecendo a codia de limón sobre xeo derretido, e todo mentres unha loira pasada de cubatas se contorneaba inmune sobre aquel home épsilon de ollar azulado, orgulloso da súa diferenza. Entrementres, Marsh seguía co seu nariz aguiacho e barba corporativa alleo ós xogos nocturnos das sombras etílicas.
A madrugada bambeaba por momentos naquel bar onde eu comezaba a sentirme tan exótico coma bananeira chantada no Círculo Polar Ártico; de vagariño, unha sensación de alleamento foime asolagando nun silencio que rompeu Al preguntándome pola maría no medio-oeste. Encollinme de ombros para indicarlle que no inverno de Wisconsin o que había era neve. A súa reacción, entre o desleixo e a arrogancia, fíxome dar un paso atrás coa mirada. Al quería estende-la súa arañeira psicotrópica ata Milwaukee, e retruqueille que vía unha liña vermella, mesmo se delgada, entre mercaderes e traficantes, que eu non sabería cruzar.
Albert estaba afeito a cruza-lo río Limia como Décimo Xunio Bruto obviando as fronteiras, fluviais e humanas, contemporáneas. Eu -díxenlle- seguía resistindo a desmemoria do ouro (negro, dourado ou verde) sen sucumbir a el en festa do esquecemento, for en Xinzo ou en Mendocino. Como non parecía entenderme, recorrín á Poesía para desfacer ambigüidades: “a túa verdade? Non, a Verdade, e ven comigo buscala. A túa gárdaa.”