O CDN radiografía con humor a Fraga en 'Iribarne' con temor a que sexa censurada e criticada
As reaccións á obra antes da súa estrea fan que a dramaturga se identifique con Jordi Évole polo seu documental 'No me llames Ternera'.
Por Europa Press / Redacción | MADRID | 10/10/2023 | Actualizada ás 18:31
O Centro Dramático Nacional (CDN) acolle este 12 de outubro, Día da Festa Nacional, á "irreverente" obra 'Iribarne', escrita por Carrodeguas e Xavier Castiñeira, unha radiografía da figura do político Manuel Fraga Iribarne e o seu papel na historia recente de España a partir dunha investigación.
"Non hai interese de machucar a ninguén", recalcou a dramaturga este martes, 10 de outubro, na presentación da obra, coproducida polo CDN xunto con ButacaZero e Mostra Internacional de Teatro de Ribadavia. Así, asegurou que "se trata dun proxecto que ten que ver coa identidade nacional".
A montaxe en ton de humor ten como liñas transversais "a identidade nacional, a Transición e a biografía do político galego", subliñou. Así, preséntase como un "intento irreverente" de comprender como chegou a sociedade ata a actualidade, todo iso da man de Fraga, quen foi ministro de Información e Turismo na ditadura, vicepresidente do Goberno e ministro de Gobernación xa en democracia ou presidente da Xunta de Galicia e fundador do Partido Popular.
Atraídos pola biografía deste, os galegos Carrodeguas e Castiñeira empezaron hai dous anos un proceso de investigación que resultou na creación desta proposta na que se tentou atopar o equilibrio en todos os ámbitos. O seu proxecto obtivo atención mediática por enfocarse na figura do político e a dramaturga lamentou que se creou unha "alerta" sobre as reaccións que a proposta poida provocar. "É curioso que esteamos a falar disto no século XXI nunha suposta España 'moi e moito' democrática", manifestou respecto ao interese mediático xerado ante a idea de que a obra poida ser criticada ou censurada.
A autora do texto da comedia sinalou que hai unha "preimpresión" de que tiña que terse "autocensurado máis" no guión e o non facelo podería "ser un problema". Neste sentido, cuestionou que se debate isto mesmo antes de que ninguén vise a proposta, como lle ocorreu a Jordi Évole co documental no que entrevistaba ao exdirixente de ETA, Josu Ternera, dixo.
"Preguntáronme: preparácheste para a que vén?", lamentou, para insta a pensar sobre o que supón que se lle interpele sobre isto precisamente cando se trata dunha obra que fala de censura e dunha persoa que "exerceu de censor nunha ditadura".
SEIS INTERPRETES SERÁN FRAGA
Cunha duración de tres horas, nas que se viaxa do Franquismo á Transición e, finalmente, á democracia, culminando coa hexemonía de Fraga en Galicia, a proposta presenta a seis actores que se dan a substitución para interpretar ao político. Son Xurxo Cortázar, Jorge de Arcos, Mónica García, Anxo Outumuro, Lida Veiga e a mesma Carrodeguas, un grupo que mestura xeracións e enfróntase á interpretación e o baile.
Da man de iconas pop, abordando episodios tráxicos da historia recente do país ou coa presenza doutros personaxes históricos, a montaxe afástase do 'biopic' e aposta por profundar no impacto do político na actualidade, todo iso "potenciando a teatralidad", segundo explicou Castiñeira.
O director tamén asegurou que o proxecto non se orixinou co obxectivo de "ir contra Fraga", a quen "se lle dá a palabra" na obra". "Nunca foi contra a persoa, foi sobre o que fixera leste, como nos transformou e como nos inflúe", incidiu.
Carrodeguas, que xa cultivou éxito no CDN en 2022 pola obra 'Supernormales', remarcou que o interese sempre foi "investigar a Transición da man dun personaxe". "Como dramaturga loito por tentar non ser propagandista. Non hai interese de machucar a ninguén", aseverou.
Neste sentido, destacou que coa obra pretenden que os espectadores "pensen". "Eu chámoo teatro político, non só porque fale de política, senón porque interpela aos espectadores directamente. Fai moito diálogo", indicou, para puntualizar o seu interese por atraer ao público máis novo.
"SOBREVIVENTE" E "GRAN FRACASADO"
Cuestionado por quen é Fraga, de acordo á súa investigación e ao fío da canción 'Who de fuck is Iribarne?' --single dunha banda sonora orixinal creada polo produtor Berto, que será editada por Subterfuge--, Carrodeguas respondeu que para ela é un "sobrevivente".
"Conseguiu sobrevivir á Transición, foi dos poucos", apuntou, para resaltar deste político o seu carácter "camaleónico" e de "creador de contidos". A actriz Mónica García, pola súa banda, tachou a Fraga de "gran fracasado" porque "estivo sempre na grella de saída para chegar a algo máis importante e nunca o conseguiu, ata Galicia".
"Foi o máis franquista no franquismo, o máis demócrata en democracia e o máis autonomista no estado de autonomías", coincidiu o equipo da obra que tras o seu paso polo Teatro Valle-Inclán do CDN representarase noutros puntos de España, incluída Galicia.
Nesta comunidade, é posible que se adapte a última parte, que se sitúa en Galicia para interpelar ao espectador galego que viviu o contexto sociopolítico da man de Fraga doutra forma, segundo avanzou o equipo.
