Ante os obxectivos de déficit que Facenda presentará este luns, Europa avisa de que terá unha situación "moi difícil" en 2024

O Goberno convocou para este luns ao Consello de Política Fiscal e Financeira (CPFF) co obxectivo de informar as comunidades autónomas dos obxectivos de estabilidade que servirán de referencia para preparar os Orzamentos Xerais do Estado (PGE) de 2024. Este órgano, do que forman parte os gobernos central e autonómicos, debe emitir un informe previo á aprobación desa senda de estabilidade, que tamén debe ser tida en conta para a preparación dos orzamentos de cada unha das comunidades.

O CPFF reunirase o mesmo día que finaliza o prazo para que os distintos centros xestores dos ministerios remitan á Dirección Xeral de Orzamentos as súas propostas para o proxecto orzamentario, unha lei que o Goberno quere levar cando antes ao Congreso. Iso si, dado que non haberá novas contas antes do 31 de decembro, haberá que prorrogar as deste ano ata que poidan aprobarse as de 2024.

BRUXELAS DÁ O VISTO E PRACE AO PLAN ORZAMENTARIO DE 2024

De face ao próximo exercicio, o Goberno (nese momento en funcións) remitiu en outubro o plan orzamentario de 2024 a Bruxelas, que incluía unha previsión do déficit na contorna do 3 % para o ano próximo e un cociente de débeda pública por baixo do 110 % do PIB xa para 2023. O plan contemplaba unha flexibilización do déficit para as comunidades autónomas en 2024, cunha taxa do 0,1 %, fronte ao equilibrio orzamentario recolleito no Programa de Estabilidade do pasado abril. Esa décima de máis marxe para as comunidades autónomas será asumida pola Administración Central, cuxo déficit en 2024 será do 2,9 %, fronte ao 3 % da previsión anterior.

Pola súa banda, a Seguridade Social mantén o déficit previsto no 0,2 % para 2024, tal e como figuraba no Programa de Estabilidade. Para as entidades locais mantense tamén a proxección dun superávit do 0,2 % para o próximo ano. A Comisión Europea deu xa o seu visto e prace ao proxecto orzamentario de España, pero instou ao novo Goberno a presentar un plan actualizado "canto antes", xa que o actual foi remitido en outubro polo Executivo en funcións (como o caso de Eslovaquia, Luxemburgo e Países Baixos), á vez que advertiu de que o país afrontará unha situación fiscal "moi difícil" en 2024 cun déficit por encima do límite do 3 % e unha débeda "bastante elevada".

O PRIMEIRO, O TEITO DE GASTO E A SENDA

Segundo a Lei de Estabilidade Orzamentaria, antes que o proxecto das contas públicas, o Goberno debe aprobar en Consello de Ministros tanto o límite de gasto non financeiro (teito de gasto) como os obxectivos de estabilidade orzamentaria, previo informe do CPFF, para despois remitir todo ás Cortes. As Cortes Xerais pronunciaranse aprobando ou rexeitando os obxectivos de estabilidade propostos polo Goberno, que nesta ocasión deberán estar aliñados coas normas fiscais europeas, tras anos suspendidas pola pandemia.

Nesta ocasión existe a incerteza que pasará no Senado, posto que o PP ten maioría absoluta na Cámara Alta e podería rexeitar os obxectivos de déficit e débeda que acompañan ao teito de gasto. Desde o Goberno insisten en que contan con seguridade xurídica para poder redactar as contas públicas mesmo se o Senado tomba a senda de estabilidade.

O SENADO XA TOMBOU A SENDA EN 2018

A última vez que isto ocorreu foi en 2018, cando o PP rexeitou na Cámara Alta o teito de gasto do Goberno de Pedro Sánchez para o ano de 2019. Aquela vez, o Executivo decidiu valerse da anterior referencia de déficit e débeda para presentar o proxecto orzamentario, que finalmente foi rexeitado polo Congreso (o Senado non ten poder para vetar o proxecto).

Agora, non entanto, o escenario é máis incerto xa que, coas regras fiscais europeas suspendidas desde 2020, non existen tales obxectivos fixos de exercicios pasados recentes, aínda que si referencias orientativas en cadros macroeconómicos do ano anterior e nos plans orzamentarios enviados a Bruxelas.

Así as cousas, a previsión da vicepresidenta cuarta do Goberno e ministra de Facenda e Función Pública, María Jesús Montero, é ter aprobados os Orzamentos Xerais do Estado (PGE) para 2024 ao longo do primeiro trimestre do ano co apoio dos socios do PSOE no Congreso, pois o seu respaldo ás contas públicas "formou parte das conversacións" dos pactos de investidura.

O PSOE QUIXO CAMBIAR A LEI PARA EVITAR ESTE VETO

O PSOE xa tentou en 2018 introducir unha reforma legal para sortear un veto do PP no Senado, de modo que se só era a Cámara Alta a que rexeitaba os obxectivos orzamentarios do Goberno, valía con que volvese ao Congreso para poder aprobarse o teito de gasto cunha maioría simple, é dicir, con máis votos a favor que en contra.

Tratábase dunha emenda á Lei de Estabilidade Orzamentaria que os socialistas querían introducir a unha proposición de lei de reforma da Lei Orgánica do Poder Xudicial, sobre medidas urxentes en aplicación do Pacto de Estado en materia de violencia de xénero. "Se aprobados os obxectivos de estabilidade orzamentaria e de débeda pública polo Congreso, os mesmos fosen rexeitados polo Senado, devanditos obxectivos someteranse a unha nova votación no Congreso, aprobándose se este ratifícaos por maioría simple", rezaba a emenda do PSOE, que nunca se introduciu á lei citada.

Desde o PP xa advertiron de que a formación recorrerá a instancias nacionais e europeas se o Goberno acaba levando a cabo unha reforma da Lei Orzamentaria para sortear a capacidade de veto irrevogable que ten o Senado sobre os obxectivos de estabilidade e débeda pública, prólogo da preparación dos Orzamentos Xerais do Estado (PGE).

A ministra de Facenda e Función Pública en funcións, María Jesús Montero | Fonte: ROCÍO FERNÁNDEZ - Arquivo