Expertos de Galicia, Navarra, País Vasco, Madrid e a Rexión de Murcia propoñen incentivar as comunidades enerxéticas
En canto ás barreiras detectadas, desde o encontro de profesionais estímase que a sociedade está moi individualizada e fragmentada, o que dificulta a creación de comunidade. As redes sociais poden achegar co seu uso unha ferramenta para conectar e non para separar.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO | 01/12/2024 | Actualizada ás 15:00
Ao redor dun cento de expertos de Galicia, Navarra, País Vasco, Madrid e da Rexión de Murcia reunidos na capital murciana propuxeron diversas medidas urxentes como incentivar o desenvolvemento das comunidades enerxéticas cunha mellor fiscalidade e subvencións. Así se recolle no documento final do I Encontro de Oficinas de Transformación Comunitaria (OTC) onde cinco grupos de traballo compostos por técnicos chegados de toda España extrouxeron conclusións relevantes como a divulgación próxima ao cidadán coas vantaxes concretas das comunidades enerxéticas, tanto na factura da luz como nas boas prácticas ambientais no uso.
Neste foro sobre 'Enerxía renovable, impacto global: cidadanía activa na revolución enerxética na Rexión de Murcia' tamén se propuxo iniciar programas educativos en centros escolares para fomentar valores de protección da natureza desde idades temperás, involucrando, á súa vez, ás familias. Segundo os expertos, enténdese que é imprescindible formar e involucrar a veciños desde unha perspectiva multidisciplinar, segundo habilidades e coñecementos, aproveitando talentos existentes de persoas sensibles co uso racional da enerxía, incluídos profesionais xubilados que poden achegar experiencia e tempo dispoñible
Noutra das conclusións valórase fomentar o sentido de comunidade a través de actividades participativas en espazos públicos, promovendo a colaboración entre OTCs e comunidades enerxéticas: actividades lúdicas, formativas e informativas que axuden á sensibilización. Entre as múltiples conclusións recollidas no informe final deste I Encontro de OTCs, promovido polas 3 Oficinas de Transformación Comunitaria da Rexión de Murcia, tamén se sinala a posibilidade de optimizar recursos municipais: inventariar infraestruturas non utilizadas para cedelas a comunidades enerxéticas, como poidan ser tamén as cubertas municipais. O emprego "verde" que se pode xerar, é outro dos aspectos destacados polos técnicos xa que se ve moi viable aproveitar as comunidades enerxéticas para xerar postos de traballo local en municipios rurais, contribuíndo á loita contra o despoboamento.
ROL DAS (OTC) PARA INVOLUCRAR Á CIDADANÍA
O obxectivo das OTCs é pór á cidadanía no centro, e, por tanto, deben mellorar a súa relación con entidades que xa traballan directamente coas persoas, como servizos sociais, para identificar mellor as súas necesidades e motivacións. Para lograr este fin, os expertos reclaman que a divulgación debe ser máis efectiva e próxima, evitando mensaxes abstractas. É necesario usar exemplos locais e tanxibles que conecten coa cidadanía. En canto ás barreiras detectadas, desde o encontro de profesionais estímase que a sociedade está moi individualizada e fragmentada, o que dificulta a creación de comunidade. As redes sociais poden achegar co seu uso unha ferramenta para conectar e non para separar.
E é que, hai varios retos cruciais para os consistorios e entidades locais co fin de optimizar recursos municipais, como son: inventariar infraestruturas non utilizadas para cedelas a comunidades enerxéticas; propor incentivos e liñas de axuda que fomenten a instalación de comunidades enerxéticas; e, por suposto, dar difusión e apoio continuo para asegurar que os cidadáns entendan que o proceso non termina coa constitución administrativa, senón que require mantemento e mellora constante. Determináronse unha serie de propostas para mellorar procesos como é: a) crear unha estrutura interdisciplinar nos municipios que facilite o trámite administrativo, reducindo atrasos e conflitos entre departamentos; b) formar a persoal técnico e administrativo para asesorar e xestionar comunidades enerxéticas de maneira eficiente.
AXILIZAR TRÁMITES ADMINISTRATIVOS
As comunidades enerxéticas seguen tendo retos inminentes como é o simplificar o marco legal e adaptalo ás necesidades específicas. É importante difundir coñecementos sobre enerxía sustentable e transición enerxética, usando exemplos locais de éxito, porque isto crea un estado de opinión positivo e favorece estas iniciativas. Por outra banda, a participación das administracións, co impulso a que os concellos e gobernos locais sexan socios ou líderes de comunidades enerxéticas, é moi relevante. De aí derívase de maneira máis eficiente o uso de infraestruturas municipais, como tellados para instalacións solares, para garantir que as comunidades enerxéticas non sexan discriminadas fronte a modelos mercantís na concesión de recursos e infraestruturas.
Os prazos que dificultan o acceso efectivo ás subvencións e axudas desincentivan aos cidadáns. Por iso, hai que mellorar a comunicación e difusión das opcións de financiamento e os seus beneficios concretos. A xestión e sustentabilidade das Comunidades Enerxéticas a longo prazo é outro gran reto. Débense adoptar medidas perentorias como a creación dunha entidade rexional que as agrupe para compartir recursos e fortalecer a súa representación. Sería importante o declarar as comunidades enerxéticas como unha figura xurídica propia de utilidade pública.
PRÓXIMO ENCONTROS
A mediados de 2025 prevese realizar outro encontro profesional para debullar o papel crave das Comunidades Enerxéticas, así como avaliar o momento de desenvolvemento para continuar con total eficiencia na posta en marcha de maneira xeneralizada. O foro é un proxecto realizado co financiamento da Unión Europea-NextGenerationEU no marco do Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia e o apoio do Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico do Goberno de España e o Instituto para a Diversificación e Aforro da Enerxía #IDAE.
