A saúde dos cetáceos en Galicia ameazada por acumulación de contaminantes orgánicos
A concentración de PCBs nos golfiños depende de factores como "o sexo, a idade, a madurez, a mobilidade xeográfica ou o estado nutricional", segundo a autora.
Por E.P. | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 28/02/2025 | Actualizada ás 14:07
Un total do 51,28% dos cetáceos de Galicia analizados por un estudo do Instituto Español de Oceanografía (IEO, CSIC) entre 2009 e 2023 presentan altas concentracións do contaminante orgánico bifenilos policlorados (PCBs), o que pode supor graves problemas para a súa saúde e benestar, aínda que a porcentaxe de concentración nestes animais ha ido diminuíndo co paso dos anos.
Nesta investigación, tamén participaron o Instituto de Investigacións Mariñas (IMM-Csic)e a Coordinadora para o Estudo dos Mamíferos Mariños (Cemma), e foi publicada en revístaa 'Marine Pollution Bulletin' segundo informou o IEO-Csic nun comunicado.
Neste estudo analizáronse tres especies de cetáceos, o golfiño mular, o cal é o que maior porcentaxe de concentracións de PCBs acumula; o golfiño común; e a marsopa.
Unha das autoras do estudo e investigadora do Centro Oceanográfico de Vigo do IEO, Pau Gutiérrez, destacou que "as maiores concentracións de PCBs" no medio mariño atópanse "nos golfiños e outros cetáceos odontocetos", debido a "a súa longa esperanza de vida, a súa grosa capa de graxa e a súa elevada posición na cadea trófica".
Do mesmo xeito, Gutiérrez tamén sinalou que estes contaminantes chegan aos golfiños a través de "a dieta", e que os machos adoitan acumular unha maior concentración de PCBs, mentres que as femias poden "descargar" certa porcentaxe deste residuo ás súas crías durante "a xestación" e a través de "a lactación".
Ademais, a concentración de PCBs nos golfiños depende de factores como "o sexo, a idade, a madurez, a mobilidade xeográfica ou o estado nutricional", segundo a autora.
En relación con isto, algúns estudos previos sobre o efecto dos PCBs nos mamíferos revelan que afectan particularmente aos seus sistemas endocrinos, reprodutores e inmunes.
Este estudo esta enmarcado no proxecto Transfers of Anthropogenic and Natural Stressors Involving Trophic Interactions of Ocean Nekton (Transition), que esta liderado polo membro do IMM-Csic e do Directiva Marco sobre as Estratexias Mariñas, Graham J. Pierce.
QUE SON OS PCBS?
Os PCBs consisten en compostos químicos industriais moi persistentes e cunha gran capacidade para bioacumularse e biomagnificarse. Os PCBs foron moi utilizados no pasado, e actualmente a súa fabricación e uso esta regulado.
Aínda así, estes contaminantes orgánicos chegan ao mar debido a que moitos dos produtos fabricados con PCBs están pendentes de eliminarse.
MEDIDAS CONTRA A ACUMULACIÓN DE PCBS
O IEO-CSIC resaltou no comunicado que é moi relevante avaliar regularmente os niveis de PCBs nos cetáceos, sobre todo ao considerar aspectos como a posible captura accidental, enfermidades infecciosas, ruídos submarinos ou o cambio climático.
En relación con isto, Gutiérrez destacou que no marco da Convención sobre a Protección do Medio Mariño do Atlántico Nordeste (Ospar) e no Directiva Marco para as Estratexias Mariñas xa se están realizando "esforzos" para garantir a "conservación" e "bo estado ambiental" dos ecosistemas mariños.
