Artigos de Xurxo Ayán

A fusión nuclear

Galicia conta con máis da metade dos núcleos de poboación de toda España (Estado español, isto vai nos gustos). Hai pouco, todos os xornais do noso pequeno país tamén se facían eco dun dato fornecido polos especialistas en Xeografía Humana: Galicia ten xa 1.338 núcleos de poboación sen habitante algún. Isto é o que chamamos un baldeiro arqueolóxico. Supoñemos que dende aquela, a cantidade terá subido.

Un espía no Reino de Galicia

Sentínlle unha vez unha frase maxistral ao intelectual catalán Rubert de Ventós nunha conferencia en Barcelona: “O basco enfróntase, o catalán negocia e o galego infíltrase”. Seméllame esta unha verdade coma un mundo. Xa sei que os tópicos baseados no determinismo xeográfico non pasan pólas súas mellores horas.

A xeración Nóos

Chuviñaba aquela mañanciña de domingo estival en Viveiro, polo que decidimos achegarnos a Cervo, á zona cero da dignificación da cultura galega, á factoría dos soños do vello Isaac Díaz Pardo.

A Mona Lisa

A profesora Almudena Hernando contounos o outro día unha anécdota familiar que raia co realismo máxico. Seica na casa o circo era un tema que estaba prohibido dende a época dos seus bisavós, cando un saltimbanqui chegara á vila formando parte dun circo ambulante húngaro. Ao rapaz deulle por xogar coa súa bisavoa, unha meniña de seis anos, e nun lance acrobático a rapariga esvaroulle das maos, caíndo ao chao nun golpe tan violento que lle estragou a columna vertebral. A nena quedou eivada o resto da súa curta vida. O curioso é que, ao longo dos anos, cando a nena sentía máis dores, a súa irmá xemelga padecía os mesmos síntomas, malia que estivese a kilómetros de distancia. Quizabes este misterio explique que Almudena sexa hoxe unha autoridade no que se deu en chamar Arqueoloxía da Identidade.

Sonvos tempos a abaltar

Nas terras abisinias de Metekel, por riba do Nilo Azul, na fronteira entre Sudán e Etiopía conviven daquela maneira diferentes grupos étnicos niloaharianos, historicamente perseguidos, escravizados e explotados pola xente do altiplano.

Tractor Thompson

A volta de democracia viñera cangada de sentimentos de emoción e curiosidade. O meu pai fóra a todos os mítins que por mor das primeiras eleccións se organizaran na cidade de Lugo. El estivo alí, cando Fraga estrou a chaqueta ao chao, refuciuse e case comeza a cutifóns e losquións cos nacionalistas galegos revolucionarios.

Copito de Nieve

Día de feira en San Pedro de Entrambasaugas. Un fato de homes fai a dixestión de cadansúa ración de pulpo cun vasete de licor café.

O caldeiro máxico

Os galegos teñen un aquel calcolítico na súa alma, quizabes como contraposición á case total ausencia do mineral de cobre na nosa terra. Esta eiva trae de cabeza dende hai décadas á investigación prehistórica galega. A evidencia cuprífera máis antiga atopada deica o momento seguen a ser os afamados machados planos de mediados do IIIº milenio antes da nosa era.