A Autoridade Fiscal carga contra o Sergas por unha compra de medicamentos "sen transparencia"
Critica que o modelo de compra directa ós laboratorios "non garante o mantemento dos prezos".
Por E.P. | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 01/10/2020 | Actualizada ás 14:08
A Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF) sinala como "unha das tendencias e liñas estratéxicas de face aos próximos anos" a compra pública de tecnoloxía innovadora, aínda que por agora existen "moi poucas" experiencias, entre as que sinala a Galicia "con algún equipo adquirido baixo esta modalidade en Galicia (MAMO e TAC)" e tamén a Aragón (TAC).
"Nos últimos anos, as distintas administracións sanitarias están a tratar de impulsar esta modalidade de contratación, e na actualidade atopámonos con algúns proxectos e experiencias desta natureza nalgunhas rexións", destaca a AIReF no estudo de 'Gasto Hospitalario do Sistema Nacional de Saúde: Farmacia e Bens de Equipo', que presentou este xoves a súa presidenta, Cristina Ferreiro.
Así, polo que respecta ao ámbito concreto da contratación de equipos de alta tecnoloxía a través da modalidade de compra pública innovadora, a AIReF advirte que "son aínda moi poucas as experiencias desta natureza" e apunta que "hai algún equipo adquirido baixo esta modalidade en Galicia (MAMO e TAC) e Aragón (TAC)".
"En calquera caso, o interese dos xestores de explorar estas novas fórmulas de contratación é manifesto e revelouse durante o traballo de campo", resalta. Neste sentido, o informe engade que varios responsables e xestores dos hospitais coinciden en que é "unha das tendencias e liñas estratéxicas de face aos próximos anos".
POUCA CONTRATACIÓN NORMALIZADA
O documento detecta "un alto grao de variabilidade no volume de contratación normalizada entre comunidades autónomas e hospitais". Por exemplo, no ano 2018, mentres que en Cataluña a porcentaxe de contratación normalizada é do 98%, e en Andalucía ou Murcia do 60%, noutras comunidades autónomas como Galicia, Aragón ou Illes Balears sitúase por baixo do 10%.
Cando se analiza a porcentaxe de compras non normalizadas por comunidade autónoma, insiste o texto, "obsérvanse grandes diferenzas". Mentres que Cataluña sitúase en niveis do 2%, e Andalucía ou Murcia no 40%, outras comunidades autónomas como Galicia, Aragón ou Illes Balears superan o 90%.
PREZOS DOS MEDICAMENTOS
Neste sentido, nun apartado de observacións con respecto á transparencia dos prezos dos medicamentos, a AIReF alude a datos de 2014 a 2016 para afirmar que a compra directa aos laboratorios, en Galicia, co 96% do volume total, "non achega transparencia [...] nin garante o mantemento dos prezos". Alude, deste xeito, ao informe de fiscalización selectiva sobre a farmacia hospitalaria dos devanditos exercicios que publicou o Consello de Contas en xullo de 2018.
CONTRATACIÓN CENTRALIZADA
Así mesmo, a AIReF refírese a Galicia cun exemplo de contratación centralizada, pois o Sergas levouna a cabo para a renovación e a incorporación de novos equipos nos hospitais galegos, así como o seu mantemento. "Executouse a través dun modelo de colaboración público-privada coa figura do socio tecnolóxico e a fórmula do pago por dispoñibilidade. O contrato estaba dividido en tres lotes: diagnóstico por imaxe e medicamento nuclear, hemodinámica e radioterapia", incide.
CON MECANISMOS DE REVISIÓN
En relación coa existencia de mecanismos de revisión do uso real e efectivo que se fai dos equipos, ao redor da metade das comunidades declararon telo, mentres que só cinco comunidades autónomas (Illes Balears, Estremadura, Galicia, País Vasco e A Rioxa) dispoñen tanto dun protocolo de uso como dun mecanismo de revisión do uso efectivo dos equipos.
A nivel hospitalario, un 53,6% dos hospitais indicou que contaba cun protocolo de uso dos equipos de alta tecnoloxía (fronte a un 26,6% que non dispuña dun protocolo e un 19,8% que non contestou a esta pregunta ou non soubo responder). De entre os hospitais que contan cun protocolo desta natureza, un 87,4% dos centros utilízao de maneira habitual.
Respecto da implantación e uso nas comunidades, Galicia (100%), Andalucía (63%) e Comunitat Valenciana (63%) son as comunidades con maior porcentaxe de hospitais que declararon dispor e utilizar protocolos de uso racional, mentres que Illes Balears e Cantabria son as dúas únicas comunidades que non contan con protocolo.
Mentres que algunhas comunidades (Galicia, País Vasco, Navarra, A Rioxa, Estremadura e Andalucía) implantaron unha historia dixital única para todos os niveis asistenciais; outras contan con historias clínicas diferentes para os distintos niveis asistenciais integradas mediante visores que permiten ver a información de cada paciente nos diversos sistemas informáticos.
Onde observa unha maior variación é na porcentaxe de hospitais cuxa prescrición electrónica incorpora funcionalidades de axuda á decisión clínica e validación farmacéutica. Mentres que a maioría das comunidades sitúanse en niveis "claramente superiores ao 70%", Castela e León (63%), Galicia (55%) e, especialmente, Castela-A Mancha (7%) están sensiblemente atrasadas neste ámbito.
MELLOR COORDINACIÓN
En termos globais, a AIReF destacou a necesidade de que en España se mellore a eficiencia no gasto da farmacia hospitalaria, a planificación e investimento nos equipos de alta tecnoloxía dos sistemas sanitarios e, ademais, aváncese na coordinación das administracións públicas co fin de mellorar a equidade no Sistema Nacional de Saúde (SNS).
O estudo analizou, revisado e avaliado o gasto farmacéutico hospitalario e o gasto e investimento en bens de equipo de alta tecnoloxía nos hospitais españois do Sistema Nacional de Saúde (SNS) durante os anos comprendidos entre 2002 e 2018.
