Un Bos Aires singular

Armenios, italianos, peruanos, galegos, rusos, franceses, turcos, chineses, ingleses, alemáns… chegan a Bos Aires e non se senten alleos, a xente non os mira como estraños. Si buscan un pouco poden atopar a alguén con pinta de ser o seu primo dicindo: “Che, me voy a laburar, ¿sabés si pasa por acá el colectivo 42?”. Esta sensación que viven os turistas, única entre as grandes metrópoles, é un dos maiores atractivos da cidade porteña.

Por Homo ambulans - Guido Álvarez | Bos Aires | 20/08/2014

Librería El Ateneo / Foto: Guido Álvarez

2 Cafés

Xunto ás librerías, os teatros, as pizzerías, rúas arboradas, talvez sexan os cafés eses selos particulares que identifican a Bos Aires como un lugar diferente. Os cafés porteños son herdeiros do XIX europeo que emigrou á Arxentina. Teñen raíces en Madrid, París, Viena, Praga, Roma, Lisboa, Florencia... pero a esta altura do tempo só danse tan masivamente na cidade do Plata. Tanto no centro como nos barrios atopamos esas verdadeiras institucións populares que non son iguais, que teñen estilo propio, que gardan en común as mesas, as grandes ventás, o cheiro ao café ou as medias lúas. Son espazos onde a xente le, charla, mira pasar a vida, arranxa o mundo, descansa, escribe, medita. Chámanse “Británico”, “Querandí”, “Ouro Preto”, “El Foro”, “La Biela”, “Freud”, “Suarez”, “La Paz” e son milleiros.

3 Pizzerías

Sobreviviron a varias crises económicas e viron crecer a cidade desde os principios do século XX, ata entrado o XXI. Polos seus mostradores pasaron os primeiros futbolistas e tangueros, e hoxe transítana traballadores apurados, taxistas e mozos. Trátase das primeiras pizzerías de Bos Aires.

A pizza non é un invento arxentino, pero as que se poden comer en Bos Aires teñen as súas diferenzas coas de Italia e Estados Unidos.

Hai algunhas pizzerías clásicas que se perfilan como fundamentais para coñecer a tradición pizzera arxentina como “Las Cuartetas”, en Corrientes ao 838. Naceu fai máis de 80 anos, cando a Avenida aínda era angosta. “Güerrín”, en Corrientes ao 1300, funciona desde 1932 e, máis aló dos cambios, conservou os mostradores á fronte, agora con cuberta de granito, onde se comen de parado porcións de muzzarella ou pomarola (unha variedade pouco común), cun vaso de moscato, mistela, marsala ou xerez, unha tradición case extinta. “Los Inmortales”, en Corrientes ao 1369, a través dos seus cincuenta anos de existencia, converteuse nun emblema cidadán. Os seus propietarios tomaron o nome do mítico café “Los Inmortales”, que a principios do século XX congregaba a todos os artistas da Corrientes angosta. “Pirilo”, en Defensa ao 821, un local diminuto cuxo forno a leña funciona desde 1932. Nos 50, para atraer comensais, “Pirilo” colocaba nunha pizarra os resultados dos partidos de fútbol. “Angelín”, en Córdoba ao 5270 foi fundada en 1938 e é un lugar de culto para os amantes da pizza feita en forno a leña. Funciona na planta baixa dun edificio con aire afrancesado dos anos 20.

Pizzería Las Cuartetas / Foto: Guido Álvarez

4 Parques e prazas

Desde as súas orixes modernas -no XIX- Bos Aires é unha cidade onde os parques e as prazas non só son espazos públicos para os paseos. Tamén son lugares de encontro onde tanto se pode charlar como xogar ao xadrez, ler, descansar. A finais do século XIX Bos Aires repetiu as experiencias destes singulares espazos públicos con Londres e París, fundamentalmente. Urbanistas franceses na súa maioría, aínda que tamén os houbo austríacos e ingleses, foron contratados para crear esas marabillas naturais visitadas permanentemente: o Parque 3 de Febreiro, o Rosedal, o Parque Thais, a Praza San Martín, a Praza Francia, a Praza Roberto Arlt, o Parque Centenario, Versailles, o Parque Lezama, ou o Parque Las Heras.

Plaza Francia / Foto: Guido Álvarez

5 Paseo pola Rúa Florida

O que pasee por Florida enfróntase a unha multitude de persoas, moitas das cales saen de traballar, van xantar, están paseando, ou simplemente deixan pasar o tempo.

Unha desas rúas onde se saborea a esencia de Bos Aires e a súa xa mencionada multiculturalidade, unha mestura de xentes variopintas e sorprendentes a ollos dos habitantes do Vello Continente. Un chinés cantando un tango, un xudeu vendendo banderíns do Clube de fútbol Atlanta, un coreano falando lunfardo -a xerga da cidade- dálle a Florida ese gustiño especial, único, que a converte nunha das “Rúas do Mundo”.

Rúa Florida / Foto: Guido Álvarez

6 Praza Mafalda

A Praza Mafalda é unha das chamadas “prazas caracterizadas” de Bos Aires. A mazá verde situada na intersección das rúas Conde e Santos Dumont foi bautizada en 1995 co nome de Mafalda. Nela pódese gozar do paseo ou do descanso acompañados polos entrañables personaxes de Quino.

Catro artistas plásticos (María Inés Tapia Beira, Paula Franzi, Eduardo Igrexas Bickles e o fileteador Fabián Herrera) pintaron viñetas en distintos sectores, bancos e xogos da praza. O parque foi sectorizado en sete zonas, bautizadas con carteis que locen as imaxes e os nomes de Felipe, Susanita, Miguelito, Liberdade, Manolito, Guille e Mafalda. No anverso, descríbense os acenos particulares de cada un, para familiarizar ás novas xeracións cos personaxes.

Son especialmente rechamantes os numerosos murais ilustrados con algunhas das historietas máis populares. Nas paredes do mirador situado no centro do parque debuxáronse unha rayuela e a silueta de Mafalda, vense 4 clásicas viñetas acompañadas por uns carteis nos que os propios personaxes aconsellan aos nenos sobre as precaucións que deben tomar á hora de divertirse no parque.

O modo máis aconsellable para chegar á Praza Mafalda (situada no barrio de Colegiales) é tomar o Subte en calquera das estacións do centro e dirixirse á estación de Cabildo, unha vez ali débese subir pola Avenida Cabildo ata que se cruza con Jorge Newberry, que leva directamente ao noso destino.

Praza Mafalda / Foto: Guido Álvarez

7 Música e Arte nas rúas e nos Subtes

Outra das características propias de Bos Aires é a da arte fora dos recintos privados. O visitante poderá advertir enseguida a presenza de músicos ou bailaríns de tango, tanto na xa mencionada rúa Florida (unha das peatonais máis coñecidas do mundo, como as Ramblas de Barcelona) como en Caminito, no vello barrio xenovés da Boca. E observará aos mimos de San Telmo ou aos violinistas de Santa Fé. E si visita os parques ou prazas poderá observar unha formidable mostra de estatuaria, á que únicamente París podería compararse. Non en balde a Bos Aires nos anos 20 chamábana “A París do novo mundo”. O pracer da boa vida déixase ver en moitas das cousas das que goza esta cidade.

Nos subtes (ou metros) desde a súa creación existiu un compromiso coa cultura, intentando brindar espazo ás distintas disciplinas. É así como poden atoparse nas súas instalacións murais orixinais e reproducións, esculturas, e recordos. Ademais bríndanse espazos para eventos de música e teatro.

Estación de Subte Agüero / Foto: Guido Álvarez

---

Guido Álvarez

Guido Álvarez Parga (Lugo, 1985) Diplomado en Turismo, máster en Planificación e máster europeo en Paisaxes Culturais. Percorrido formativo e profesional en varios países europeos, actualmente traballa en Francia. Entre as súas experiencias destacan o seu traballo durante tres anos nos observatorios turísticos do CETUR (Santiago de Compostela) e a súa participación nos programas de estudos Maclands, Leonardo e Erasmus.

Todos os artigos de Guido Álvarez aquí.