Galicia faise con tres 'cabezóns': 'Unicorn Wars', mellor guión adaptado e actor de repartición para Luís Zahera

Tres dos Goya entregados durante a noite deste sábado en Sevilla veñen para Galicia: mellor película de animación para 'Unicorn Wars', de Alberto Vázquez; mellor guión adaptado para 'Un ano, unha noite', do galego Fran Araújo, Isaki Lacuesta e Isa Campo; e mellor actor de repartición para Luís Zahera, polo seu papel en 'As Bestas'.

De feito, a cinta coprotagonizada polo actor compostelán, a gran favorita da 37 edición dos Premios Goya con 17 nomeamentos, levouse finalmente nove dos galardóns, entre eles os máis importantes, como os de Mellor Película, Mellor Dirección (para Rodrigo Sorogoyen) ou Mellor Actor Protagonista (para Denis Ménochet), fronte a 'Alcarràs' que, a pesar de estar entre as favoritas, terminou a cerimonia sen ningún galardón.

Por número de 'cabezóns', 'Modelo 77' --que era a segunda película con máis nomeamentos-- tamén se fixo coa segunda posición en canto a premios, ao levar cinco deles (na súa maioría, en categorías técnicas).

Pola súa banda, 'Cinco lobitos' --que partía con 11 nomeamentos-- logrou outro tres Goya, que recoñeceron ás súas actrices principais (Laia Costa e Susi Sánchez) e á súa directora, Alauda Ruiz de Azúa. Peor sorte tivo 'Alcarràs', de Carla Simón, coa que competía en número de nomeamentos pero que se ha ido sen carga da gala celebrada en Sevilla.

Deste xeito, a 37 edición dos Premios Goya, coroou como gran triunfadora a 'As Bestas', que se levei o Goya á Mellor Película, Mellor Dirección (Rodrigo Sorogoyen), Mellor Actor Protagonista (Denis Ménochet), Mellor Guión Orixinal (Isabel Pena e Rodrigo Sorogoyen), Mellor Música Orixinal (Olivier Arson), Mellor Montaxe (Alberto do Campo), Mellor Dirección de Fotografía (Álex de Pablo), Mellor Actor de Repartición (Luís Zahera) e Mellor Son (Aitor Berenguer, Fabiola Ordoyo e Yasmina Pradarías).

En canto a 'Modelo 77' levouse os premios a Mellor Dirección de Produción (Manuela Ocón Aburto), Mellor Deseño de Vestiario (Fernando García), Mellor Dirección de Arte (Pepe Domínguez do Olmo), Mellores Efectos Especiais (Esther Ballesteros e Ana Rubio) e Mellor Maquillaxe e Barbaría (Yolanda Piña e Félix Terrero). A película 'Cinco Lobitos' foi recoñecida coa Mellor Dirección Novel (Alauda Ruiz de Azúa), Mellor Actriz Protagonista (Laia Costa) e Mellor Actriz de Repartición (Susi Sánchez).

No lado oposto da balanza, a cinta 'Alcarràs' --sobre unha familia de cultivadores de pexegos cataláns-- que, entre outros recoñecementos, alzouse co Oso de Ouro á mellor película no Festival Internacional de Cinema de Berlín 2022, estivo nomeada nos Premios de Cinema Europeos e que foi elixida os académicos para representar a España nos premios da Academia de Hollywood, aínda que finalmente non pasou o corte definitivo, se ha ido sen carga dunha gala con constantes as alusións a Carlos Saura, falecido un día antes de recibir o Goya de Honra.

CON NOME GALEGO

Ademais do 'cabezón' de Zahera, nome galego teñen tamén os Goya a Mellor película de animación e a Mellor guión adaptado. Na primeira categoría foi recoñecida 'Unicorn Wars', de Alberto Vázquez. Precisamente, esta categoría era a máis disputada, con cinco títulos optando ao galardón final, nun ano no que foron candidatos máis longametraxes que en edicións anteriores.

Chelo Loureiro, membro do equipo, apuntou que "é necesario acabar con todas as guerras, e a cultura é a mellor arma para acabar con elas". Nas súas palabras de agradecemento, Loureiro cualificou de "enorme honra" recibir este Goya, sobre todo porque o cinema de animación, que como o curto tamén é cinema, merece ter esta resposta".

Apuntou que 'Unicorn Wars' "é unha película feminista e antibelicista", para engadir, cando se cumpre case un ano da guerra en Ucraína, que "é necesario acabar con todas as guerras, e a cultura é a mellor arma para acabar con elas".

O galego Fran Araújo compartirá Goya con Isa Campo e Isaki Lacuesta --director ademais da cinta-- polo mellor guión adaptado, que leva 'Un ano, unha noite'. Os guionistas dedicaron o galardón a Ramón González, escritor do libro no que se inspira a película, e a súa muller Mariña, vítimas reais do atentado na Sala Bataclan en París o 13 de novembro de 2015.

"Eles foron alí, onde sufriron os ataques terroristas e o que me emociona deles é que non renunciaron a seguir indo aos sitios onde ocorreron estes actos. Hai que seguir o seu exemplo", celebrou Lacuesta.

INTERNACIONAL

Emotivos foron os discursos de Telmo Irureta, Mellor Actor Revelación por 'A consagración da primavera' (a favor da inclusión no cinema) e Laura Galán, Mellor Actriz Revelación por 'Cerdita' (que xa coñecía a experiencia de recoller un Goya pois en 2019 a curtametraxe 'Cerdita', predecesor da longametraxe homónimo, foi premiado na categoría Mellor Curtametraxe de Ficción).

Nunha chiscadela ao cinema internacional, o Goya á Mellor Película Iberoamericana foi para 'Arxentina, 1985', de Santiago Mitre e a Mellor Película Europea premiou a 'A peor persoa do mundo', de Joachim Trier (Noruega).

No apartado de curtametraxes, o Goya á Mellor Curtametraxe de Animación foi para 'Loop', de Pablo Polledri; o de Mellor Curtametraxe Documental para 'Maldita. A Love Song to Saraievo', de Amaia Remírez García e Raúl de la Fuente; e o de Mellor Curtametraxe de Ficción para 'Arquitectura Emocional 1959', de León Siminiani.

Precisamente, o sector da curtametraxe foi un dos máis reivindicativos coa campaña 'Ponte a chapa: O curto é cinema', para reclamar que "o curto é cinema", a través da repartición de chapas. Esta acción busca o apoio da industria para fomentar a creación dun organismo que coordine os asuntos do sector "para competir en igualdade de condicións cos países da contorna" e conseguir un investimento anual de televisións e plataformas dun un por cento destinado á compra dos dereitos das cintas curtas.

O Goya á Mellor Canción Orixinal recaeu sobre 'Sentíndoo moito', de Joaquín Sabina e Leiva --que precisamente actuaron xuntos hai un ano na anterior edición dos Goya-- e a Mellor Película Documental premiou a 'Labordeta, un home sen máis', de Gaizka Urresti e Paula Labordeta.

PRESENZA FEMININA: RESÍSTESE O GOYA Á MELLOR DIRECCIÓN

Juliette Binoche levou o Goya Internacional nunha cerimonia na que as mulleres volveron a ter protagonismo, como nas categorías de Mellor Dirección de Produción, para Manuela Ocón Aburto ('Modelo 77') e Mellores Efectos Especiais, para Esther Ballesteros e Ana Rubio, por 'Modelo 77'

Tamén foron recoñecidas, aínda que compartiron premio cos seus compañeiros, na categoría de Mellor Guión Orixinal, para Isabel Pena xunto a Sorogoyen, por 'As bestas'; Mellor Película Documental, para Paula Labordeta, xunto a Gaizka Urresti por 'Labordeta, un home sen máis'; Mellor Curtametraxe Documental, para Amaia Remírez García xunto a Raúl de la Fuente por 'Maldita. A Love Song to Saraievo'; Mellor Son, para Fabiola Ordoyo e Yasmina Pradarías, xunto a Aitor Berenguer, por 'As bestas' e 'Mellor Maquillaxe e Barbaría' para Yolanda Piña xunto a Félix Terrero por 'Modelo 77'.

Séguese resistindo o Goya á Mellor Dirección polo que esta vez competían Carla Simón ('Alcarràs') e Pilar Palomero ('A Maternal') e que finalmente recaeu en Sorogoyen. Ata a data, só Pilar Miró con 'O Can do hortelano' (1997); Iciar Bollaín con 'douche os meus ollos' (2004); e Isabel Coixet, con 'A vida secreta das palabras' (2006) e 'A libraría' (2018) lograron este recoñecemento.

Unha das réplicas xigantes da figura dos Goya instalada na Praza do Altozano. A 26 de xaneiro de 2023, en Sevilla (Andalucía, España). María José López - Europa Press