Por Galicia Confidencial | VIGO | 04/08/2023 | Actualizada ás 22:00
A auga é un dos bens máis prezados do noso planeta. Poder facer uso dela é un dereito, e debería ser algo ao alcance de todos, independentemente da renda económica da persoa. É dicir, ata aqueles galegos con menor poder adquisitivo, mesmo es risco de exclusión social, deberían poder dispor de auga para beber, limparse e cociñar a diario. Esto é algo que só se pode garantir cunha boa xestión local da tarifa que se cobra a cada fogar.
E é que son os propios concellos os responsables de abastecer de auga aos cidadáns e, por tanto, tamén os que fixan as tarifas do servizo, do que poden encargarse directamente ou ben prestalo a través dunha empresa privada ou mixta. Sexa como sexa, poñerlle prezo á auga resulta complexo, porque por un lado a lei esixe que se cubran os gastos do servizo, pero ademais hai que procurar un equilibrio para que todos os residentes poidan pagar o acceso, aínda que teñan ingresos baixos.
Na práctica, cada localidade fixa as tarifas como lle ben en gana, ao non haber unha normativa común para todas. E é que non pode habela, pois hai zonas costeiras con máis fácil acceso á auga que as de interior, ou zonas do Atlántico onde se pode aproveitar máis a auga que nas do Mediterráneo. A Organización de Consumidores e Usuarios (OCU), realizou unha análise das tasas de todas as capitais de provincia españolas, incluíndo Vigo e Gijón, ata un total de 54 municipios, entre os meses de abril e maio de 2023.
EN VIGO A FACTURA MEDIA PARA UNHA FAMILIA DE CATRO MEMBROS É DE 305 EUROS AO ANO
Observouse que a maioría das localidades aplican unha política baseada en bloques de consumo: un primeiro bloque que comprende certo número de metros cúbicos a un prezo máis baixo e unha serie de bloques sucesivos a distintos prezos. É cada municipio o que ten a potestade de decidir en cantos bloques dividir a súa tarifa, cantos metros cúbicos de auga quere incluír en cada bloque e a que prezo se deben pagar. Como resulta lóxico, o prezo máis baixo do primeiro bloque deberíase aplicar ao que se considera o consumo de auga esencial (entre 50 e 100 litros por persoa e día, estando a media española en 133, segundo o INE).
Deste xeito, o primeiro bloque debería incluír uns 30 metros cúbicos ao ano por persoa e en torno a 100 metros cúbicos para un fogar composto por tres membros. Son moitas as cidades que no primeiro bloque superan amplamente eses 100 metros cúbicos e case nunca se ten en conta cantas persoas viven en cada casa. A OCU estima que un fogar de entre tres e catro persoas consume de media uns 175 metros cúbicos de auga ao ano.
Con este dato na man,as diferenzas son moi notables dependendo da cidade, e oscilan entre os 164 euros de Guadalajara e os 520 de Barcelona, sendo a factura media duns 306 euros. Nesta táboa, as cidades galegas sitúanse razoablemente por baixo da media, agás Vigo, que a pisa, con 305. A Coruña e Pontevedra andarían nos 250, Lugo superaría por pouco os 200 e Ourense estaría nos 180, sendo a terceira cidade española onde resulta máis barato consumir 175 metros cúbicos de auga ao ano.
EN OURENSE O CUSTE MÍNIMO POR TER AUGA NO FOGAR SITÚASE EN 50 EUROS, CATRO VECES MENOS QUE EN VIGO
Se falamos de custe mínimo por acceso á auga, tamén hai moi notables diferencias, que non se sabe moi ben a que respostan dada a complexidade dos recibos, que inclúen custes de cousas que reciben diferentes nomes en función da cidade: custe por captar a auga, tratala para asegurarse de que é potable e distribuíla ata os fogares; custe de recoller a auga dos sumidoiros; e custe por depurar as augas residuais. Por termo medio, o 54 % da factura final estaría conformada polos gastos de depuración (e aínda que non debería custar máis depurar a auga nunhas cidades que noutras, as diferenzas son moi notables).
Vigo, no que se refire ao custe por consumo mínimo, é dicir, só por ter acceso ao servizo, é das cidades máis caras de España, chegando aos 195 euros para dispor de auga no fogar. Así, a pesares de que no que se refire ao custe do consumo de 175 metros cúbicos de auga ao ano se sitúa ao nivel de Badajoz (305 Vigo e 296 euros Badajoz), na cidade estremeña o servizo mínimo págase tan só a 32 euros. Esto, como é lóxico, penaliza ás vivendas inhabitadas durante grandes períodos de tempo, como é o caso de segunda residencias.
A cidade olívica ten o consumo máis alto de España neste bloque mínimo, rozando os 200 euros. Seguiríanlle de preto Tarragona e Alicante (o cal ten máis sentido por tratarse de zonas mediterráneas). Máis atrás estarían Barcelona e Valencia, no umbral dos 150 euros (de novo costa mediterránea). Tendo en conta que a mínima media en España está nos 89 euros, Vigo supera esta media por máis de cen euros.
Por debaixo estaría Pontevedra, neses 150 euros que tamén pagan Barcelona e Valencia, e máis de 60 por riba da media. A Coruña rozaría a media dos 89 euros, ao igual que Lugo, que aínda estaría un pouco máis abaixo. Finalmente, a cidade galega máis barata das analizadas sería Ourense, onde o custe do acceso á auga sitúase nun mínimo de 50 euros, case catro veces menos que en Vigo e un 40 euros máis barato que na media nacional.
UNHA SUBA DO 15 % NAS FACTURAS DA CIDADE OLÍVICA NOS ÚLTIMOS TRES ANOS
Pasando a analizar os aumentos no custe da factura nos últimos anos, hai que dicir que para o cara que se puxo a vida en todos os aspecto, no que respecta á auga, non foi tanta a subida, dependendo novamente da cidade na que poñamos a vista, claro. Así, o importe da factura media nos últimos tres anos rexistrou un lixeiro incremento, do 2,2 %. Entre as subas máis destacadas, novamente, atópase Vigo, cun 15 %, quedándose só por detrás de Bilbao, que subiu nun 16 %.
Se tes problemas ou suxestións escribe a webmaster@galiciaconfidencial.com indicando: sistema operativo, navegador (e versións).
Agradecemos a túa colaboración.