Denuncian que a planta de Altri incumpriría a Directiva Marco da auga e suporía o "colapso" da Ría de Arousa
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 03/05/2024 | Actualizada ás 18:36
A Plataforma na defensa da Ría de Arousa (PDRA) e a Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (ADEGA) alertaron de que o proxecto de Greenfiber (Altri e Greenalia) para Palas de Rei (Lugo) incumpriría a Directiva Marco da auga e suporía o "colapso" do río Ulla e da Ría de Arousa.
Nunha rolda de prensa celebrada este venres en Vilagarcía, a vogal de augas de Adega, Ana Fernández Santamarina, advertiu que o levantamento dunha planta de celulosas na parte alta do río Ulla terá consecuencias negativas para toda a conca, que se verá afectada de forma significativa, tanto pola detracción de caudais como pola contaminación con elevadas cantidades de compostos químicos orgánicos.
Conforme sinalou, a fábrica de Altri comprometerá así, non só a viabilidade ecolóxica do río Ulla, senón tamén a doutros usos aos que se destina a súa auga, e impactará directamente a medio e longo prazo sobre a ría máis produtiva de Galicia, a Ría de Arousa.
En canto á detracción de caudais, Adega asegura que a empresa solicitou unha concesión de augas para uso privativo e industrial de 46.000.000 de litros ao día, que extraerá do encoro de Portodemouros. Esta cantidade, conforme advertiu, supera o consumo diario de auga da poboación de toda a provincia de Lugo e suporía a captación diaria do 9,2% do recurso existente no encoro, é dicir, entre 4 e 8 veces máis do volume sinalado pola celulosa.
A asociación ecoloxista denuncia que Greenfiber "obvia" neste cálculo as detracciones procedentes doutros usos e a diminución do recurso debido para os efectos do cambio climático. Por outra banda, sostén que a avaliación dos efectos da captación da auga e das posteriores verteduras da planta sobre a conca do Ulla é moi deficiente. Ademais, apunta que no estudo de impacto ambiental do proxecto se omite o impacto que a detracción deste caudal suporá para os ecosistemas e especies, e para outros usos de auga, que hai río abaixo do encoro de Portodemouros.
"É curioso que só se contemplen posibles prexuízos sobre a explicación hidroeléctrica do río, ocultando os efectos sobre o abastecemento de auga das poboacións no desenvolvemento doutras actividades non industriais". Con todo, explica que o Plan Hidrolóxico do Río Ulla e a Ría de Arousa é o único que establece unha reserva de recursos hídricos para o abastecemento da poboación, ante a previsión do incremento da demanda nun futuro.
E no Plan especial da seca da demarcación hidrográfica Galicia-Costa afírmase que xa hai un 35% de concellos da conca sen garantía de abastecemento en momentos de seca, condicións que se agravan nun escenario de cambio climático. No referido a as verteduras procedentes da planta sobre o Ulla, Adega sostén que Greenfiber asegura que devolverá ao río un máximo de 30.000.000 litros/día e un mínimo de 12.000.000 l/día, pero non explica en que tempo, forma e magnitude realizará tales verteduras.
Ademais, sitúa os valores de emisión de amonio, fósforo total ou fosfatos no límite de contaminación establecido polo Directiva Marco do Auga, de forma que, con que un deses parámetros de contaminación altérese e iguale ou supere o valor límite, o curso de auga estaría a incumprir a normativa europea. "Por tanto, a planta de celulosa podería ser a causa de incumprimento do dereito comunitario, expóndonos a unha posible multa da Unión Europea", advirte.
Adega tamén sostén que as verteduras no Ulla vulnerarían os obxectivos medioamientales europeos asumidos pola Xunta no Plan Hidrolóxico Galicia-Costa relativos á mellora da calidade das augas. Ademais, indica que o encoro de Portodemouros, a 2,5 quilómetros do punto de vertedura, xa arrastra serios problemas de contaminación e eutrofinzación desde o primeiro plan hidrolóxico da conca do Ulla que persisten a día de hoxe e que deberían solucionarse, como data límite, en 2027.
Pola súa banda, na rolda de prensa, Xaquín Rubido, da Plataforma na Defensa da Ría de Arousa, acompañado de representantes do sector, chamou a atención sobre os posibles efectos deste incremento de contaminación na ría, onde se corre o risco de que acaben colapsando os ecosistemas mariños e, por tanto, tamén os seus recursos marisqueiros e pesqueiros.
A plataforma e Adega tamén sinalaron as consecuencias na saúde do aumento da contaminación do Ulla e da eutrofización dos encoros, así como sobre o encarecemento dos custos nos concellos na potabilización das augas. Por estes motivos, ambas as entidades esixen á Xunta que denegue a concesión de augas á factoría e que emita unha declaración ambiental desfavorable ás súas instalacións na conca alta do Ulla pola súa inviabilidade ecolóxica para o río e para a ría de Arousa.
VISITA DE FEARMAGA A ALTRI
Precisamente este venres, Greenfiber informou de que unha delegación de representantes da Federación Empresarial de Serradoiros e Rematantes de Madeiras de Galicia (Fearmaga), encabezada polo seu presidente, Elier Ojea, acudiu a Portugal para coñecer de primeira man as instalacións de Altri e os proxectos de xestión forestal e investigación sobre a biodiversidade que está a emprender nese país.
Previamente, os representantes dos serradoiros coñeceron a fábrica de Biotek, en Vila Velha de Rodao, que Greenfiber destaca como exemplo de integración coa contorna local e que xera 200 empregos directos cunha media de idade de 41 anos. Ademais, destacou que un investimento económico de máis de 136 millóns de euros no últimos seis anos e a posta en valor de todos os produtos que entran no proceso de fabricación levou a estas instalacións a utilizar a metade de auga nos procesos que outras empresas do sector, convertendo a Altri na referencia mundial na utilización deste recurso.
"Dispomos dunha tecnoloxía punteira no ámbito do tratamento da auga _a filtración por membranas_ que incorporaremos á planta de Palas de Rei para devolver a práctica totalidade deste recurso ao Ulla sen alterar as condicións actuais do río", afirmou Pedro Baptista, director de operacións de Altri en España.
Ademais, o directivo sinalou que actualmente as plantas de Altri utilizan nos seus procesos de produción a metade de auga que a media do sector, e que o obxectivo é que en GAMA se rebaixe esa cantidade á terceira parte. Na súa intervención, Baptista lembrou tamén que a pegada de carbono do lyocell de Greenfiber é de 0,1 tn, fronte ao 5 ou 12 do algodón e polyester, respectivamente. "Gama é un proxecto de futuro e preparado para a reciclaxe da industria téxtil", indicou antes de sinalar que "este proxecto Galicia situará a Galicia na vangarda mundial da industria téxtil sustentable", destacou.
Pola súa banda, os representantes de Fearmaga mostraron un especial interese sobre o traballo de I+D que o grupo desenvolve no seu viveiro de Quinta do Furadoiro, que produce 7 millóns de plantas anuais certificadas. Alí coñeceron os últimos avances en ámbitos como a mellora xenética dos eucaliptos, a sustentabilidade das plantacións mediante o estudo de novas técnicas e pragas ou a redución dos custos e o incremento da seguridade nas operacións forestais.
Neste sentido, o presidente de Fearmaga, manifestou que "están a favor de calquera proxecto industrial que poña o valor o monte galego que conte co aval ambiental das autoridades. Galicia necesita i+d forestal".
