Guía para gozar do 'Ano Castelao'

Institucións políticas, sociais e culturais envórcanse coa celebración do Ano Castelao este 2025, efeméride coa que, aproveitando o 75º aniversario da morte do intelectual, buscan "enxalzar a súa contribución histórica" e achegar a súa figura a toda a sociedade.

Para iso, durante todo o ano sucederanse as exposicións, representacións teatrais, reedicións de obras do rianxeiro e coloquios, entre outras actividades. Entre as propostas impulsadas pola Xunta de Galicia, que a finais de 2024 aprobaba na reunión semanal de Goberno, a celebración desta conmemoración, destaca a recreación virtual de Castelao nunha exposición na Cidade da Cultura que permitirá interactuar directamente con el, e na que tamén se reproducirá a súa voz.

Así, será o propio Castelao o que guíe aos visitantes nun percorrido pola súa vida, obra, achegas intelectuais e políticas e tamén creativas, a través dos seus debuxos. Esta recreación no Metaverso será posible gacias ao proxecto Galiverso, na Cidade da Cultura, unha iniciativa das consellerías de Cultura, Lingua e Xuventude, e de Educación, Ciencia, Universidades e Formación Profesional, que emprega as tecnoloxías inmersivas.

En colaboración coa Fundación Castelao e a Editorial Galaxia reeditaranse as dúas versións que Castelao deixou publicadas da súa peza teatral 'Os vellos non deben de namorarse', estreada en Buenos Aires en 1941. Así mesmo, procederase á dixitalización, co Instituto Pai Sarmiento, de toda a documentación descuberta sobre o proceso de aprobación do Estatuto de Autonomía de Galicia de 1936, no que Castelao participou directamente.

A través do departamento autonómico de Educación, traballarán tamén para a difusión do legado cultural e intelectual do rianxeiro entre os máis pequenos, con actividades de carácter educativo e de lecer que levarán a cabo nos centros escolares de toda Galicia.

RAG E CONSELLO DA CULTURA GALEGA

A Deputación de Pontevedra tamén preparou unha extensa programación para honrar a figura do veciño de Rianxo, que se concentrará no Museo de Pontevedra. Os primeiros martes de cada mes realizaranse visitas guiadas ás salas que o Museo de Pontevedra dedícalle a Castelao e que se estrearon o pasado 7 de xaneiro, día no que se conmemoraba o 75º aniversario do seu falecemento. É necesario reservar prazas a través da web.

Pola súa banda, o Consello da Cultura Galega publicará cada mes de 2025, a través dos seus arquivos documentais, coleccións documentais que permitirán coñecer aspectos menos visibles da súa biografía, así como diferentes proxectos de conmemoración da súa figura e o seu destacado papel na construción da Galicia moderna.

A Real Academia Galega (RAG) abrirá unha sección na súa web desde a que se divulgarán os fondos bibliográficos, hemerográficos e fotográficos relacionados con Castaleo que posúe. Tamén incluirán 12 pezas destacadas comentadas por membros da RAG e doutras personalidades da cultura.

EXPOSICIÓNS

O Museo do Pobo Galego acollerá a exposición 'Castelao: ou retorno a Galicia, 1984' con fotografías de Xan Carballa e comisariada por Xosé Enrique Acuña, que procede do Museo de Pontevedra e que logo continuará o seu itinerancia en Lugo.

O Concello de Rianxo abrirá o venres 17 de xaneiro a exposición 'Os homes, por Castelao, na colección Roberto Taboada', que xa se puido ver en Barbanza no Museo de Artes do Gravado á Estampa Dixital, situado en Ribeira.

O Museo Provincial de Lugo abrirá tamén o proxecto 'Castelao de Sempre en Galiza ao Consello de Galiza (1934 - 1944)' comisariado por Henrique Monteagudo Romero, en colaboración coa Cátedra Castelao da USC, Editorial Galaxia e Fundación Penzol.

Abanca e Afundación, a súa Obra Social, colaboran co Concello de Ordes para expor no Museo do Traxe Juan José Linares da localidade, a mostra 'Castelao grafista (facsímile)'. A exposición permanecerá aberta ata o 8 de febreiro, de martes a sábado en horario de 10.00 a 14.00 horas e de 17.00 a 20.00 horas.

AUDIOVISUAL E ARTES ESCÉNICAS

O Museo de Pontevedra acolle a proxección de 'Castelao: de chumbo a verba', un documental ficcionado en que se mestura a época actual, os anos centrais da vida de Castelao e imaxes de arquivo para axudar a entender o seu pensamento e a súa dimensión cultural e política. Está dirixido por Miguel López con Miguel Pernas, Uxía Branco e Iago Novoa no elenco.

No concello de Rianxo están programados no mes de xaneiro diferentes espectáculos. O sábado 18 de xaneiro 'Merendola Desconcertante', por deBiselas Cuartet, fusionará a música dun cuarteto de frautas con imaxes e textos de Castelao, entre outros.

Tamén se presentará unha serie de visitas teatralizadas, así como un concerto e un concurso escolar. En leste mesmo municipio terá lugar unha nova edición de 'Non bico un cantar', proxecto do CCG e das consellerías de Educación e Cultuno que un coro de nenos de toda Galicia cantará pezas de Castelao.