Un millón e medio de euros para doce grandes proxectos de investigación do CSIC en Galicia

O Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC) está poñendo xa en marcha en Galicia doce novos proxectos para os que se captou financiamento na convocatoria pública competitiva 2015 do Programa Estatal de Investigación, Desenvolvemento e Innovación orientado aos retos da sociedade. En total, os proxectos contarán cun financiamento de 1.562.200 euros. Estas investigacións, que se suman aos máis de cen proxectos e contratos de I+D en execución do CSIC en Galica, inclúen desde a mellora xenética das brassicas e o millo, ata dinámica de recrutamento da pescada europea, pasando polo potencial da fito-minería para a recuperación sustentable de níquel ou a variabilidade e función dos xenes inmunes do mexillón.

MISIÓN BIOLÓXICA DE GALICIA

A Misión Biolóxica cde Galicia, con sede en Pontevedra, suma catro novos proxectos cun financiamento total de 460.000 euros.

O Grupo de Xenética, Mellora e Bioquímica de Brassicas inicia o proxecto 'Metabolitos secundarios en Brassicaceae: implicacións na mellora xenética e resistencia vexetal de brassicas hortícolas', con Elena Cartea González e Pilar Soengas Fernández como investigadoras principais.

Este proxecto está financiado con 165.000 euros e ten como obxectivo fundamental estudar os principais metabolitos secundarios presentes nos cultivos da familia Brassicaceae (grelos, coliflor, repolo...) relacionados coa defensa da planta a estreses bióticos e con propiedades beneficiosas para a saúde, así como a mellora xenética de brassicas hortícolas, co fin de obter variedades con valor engadido debido á súa adaptación, resistencia a estreses bióticos e calidade nutricional.

O Grupo Xenética e Mellora de Millo inicia o proxecto 'Mellora xenética da resistencia e mecanismos de defensa do millo fronte a factores bióticos', con Rosa Ana Malvar Pintos e Ana Butrón Gómez como investigadoras principais.

A investigación está financiada con 130.000 euros e está coordinada co grupo de Agrobioloxía Ambiental. Calidade de Chans e Plantas  da Universidade de Vigo, encargándose da coordinación as investigadoras da Misión Biolóxica de Galicia.

O obxectivo do proxecto é incrementar o coñecemento sobre os mecanismos de resistencia do millo fronte a estreses bióticos, en particular á praga dos trades e a infeccións do fungo Fusarium para evitar a enfermidade e a contaminación con fumonisinas producidas polo fungo.

Pola súa banda, o Grupo Xenética e Ecoloxía Forestal obtivo financiamento para dous proxectos: 'Dinámica reprodutiva e estratexias defensivas en piñeiros mediterráneos: relevancia para a xestión futura dos seus recursos xenéticos' e 'Factores que determinan a existencia de síndromes defensivas en especies do xénero Quercus na Península Ibérica: implicacións para a conservación de especies ameazadas'.

No primeiro, o investigador principal é Rafael Zas Arregui e conta cun financiamento de 130.000 euros. O obxectivo é incrementar a comprensión sobre a capacidade adaptativa dos piñeirais de España ao cambio global e determinar estratexias de xestión dos recursos xenéticos forestais que garantan a persistencia das masas e o mantemento da biodiversidade intraespecífica.

No segundo proxecto, o investigador principal é Xoaquín Moreira Tomei e conta cun financiamento de 35.000 euros. O obxectivo é estudar factores bióticos e abióticos que potencialmente poderían determinar as síndromes defensivas nas especies do xénero Quercus na Península Ibérica. De maneira máis específica, o reto desta investigación é proporcionar un maior coñecemento sobre as estratexias defensivas destas especies forestais, o cal será fundamental para a toma de decisións en futuros plans de conservación e mellora xenética destas especies, xerando á súa vez importantes beneficios a nivel social e económico.

INSTITUTO DE INVESTIGACIÓNS MARIÑAS

O Instituto de Investigacións Mariñas, con sede en Vigo, suma seis proxectos cun financiamento total de 857.200 euros.

O Grupo Inmunología e Xenómica inicia o proxecto 'Variabilidade e función de xenes inmunes do mexillón Mytilus Galloprovincialis', cuxo investigador principal é Antonio Figueras Huerta.

Cun financiamento de 170.000 euros, o obxectivo principal do proxecto é mellorar o coñecemento sobre a resposta inmune do mexillón cultivado en Galicia, especialmente sobre a variabilidade xenética, transcriptómica e funcional de xenes con función inmune como os peptidos antimicrobianos (AMPs).

O Grupo Enxeñería de Procesos inicia, pola súa banda, o proxecto 'Un enfoque baseado en modelos multiescala para entender os mecanismos de adaptación das especies non convencionais do xénero Saccharomyces en fermentacións vínicas', con Eva Balsa Canto como investigadora principal.

Esta investigación conta cun financiamento de 125.000 euros e o seu obxectivo é a xeración do coñecemento e as ferramentas necesarias para o deseño de novos procesos fermentativos baseados no uso de especies como S. uvarum e S. kudriavzevii. Para iso expón dous obxectivos fundamentais: o estudo metabólico, utilizando unha aproximación de bioloxía de sistemas multi-escala, destas especies e S. cerevisiae, e a mellora, a través de evolución adaptativa e enxeñería metabólica, da tolerancia a etanol de ambas as especies mentres se manteñen os seus atributos.

O Grupo Bioloxía e Fisioloxía Larvaria de Peixes comeza a investigación 'Implicación da alimentación dos proxenitores e da dispoñibilidade de cobertura vexetal na viabilidade de Hippocampus Guttulatus: simulación en catividade'. O investigador principal é Miquel Planas Oliver.

Cun financiamento de 52.000 euros, o obxectivo é demostrar mediante simulación en catividade que a alimentación dos proxenitores e a dispoñibilidade de elementos de suxeición dos xuvenís do cabaliño de mar Hippocampus Guttulatus (especie protexida) poden ser dous factores importantes na viabilidade da descendencia, podendo afectar á conservación da especie no medio natural.

O Grupo Ecoloxía Pesqueira inicia o proxecto 'Dinámica do recrutamento da pescada europea', con Juan Francisco Saborido Rey como investigador principal.

Cun financiamento de 200.000 euros, o obxectivo xeral é analizar as causas que determinan o recrutamento na pescada europea, con especial atención ás causas demográficas e ambientais; e en particular, estudar a posibilidade de que a presión pesqueira e o cambio climático estean a determinar os pulsos de recrutamento, investindo as tendencias históricas e favorecendo a poboación do norte.

O Grupo Laboratorio de Xeoquímica Orgánica inicia o proxecto 'Fluxos de carbono nun sistema de afloramiento costeiro (Cabo Branco, NON de África): caracterización elemental, óptica, isotópica e molecular', con X. Antón A. Salgado como investigador principal.

Con 145.200 euros de financiamento, o proxecto busca cuantificar a contribución do carbono orgánico disolto (COD) e en suspensión (COP), é dicir, aquel que non sedimenta rapidamente, á bomba biolóxica na rexión de Cabo Branco (África), onde a interacción do sistema de afloramiento coa Fronte de Cabo Verde dá lugar ao Filamento Xigante de Cabo Branco.

O Grupo Ecobiomar inicia 'Demografía e relacións tróficas de larvas de lura nunha área oceanográfica de afloramiento: cara a unha aproximación ecosistémica da xestión deste recurso'. O investigador principal é Anxo F. González González.

Este proxecto conta cun financiamento de 165.000 euros e supón unha continuación da liña de investigación que Ecobiomar está a desenvolver durante o últimos quince anos en augas do Atlántico Nordés. O principal obxectivo é o estudo da demografía e relacións tróficas de larvas de lura nunha área de afloramiento costeiro para avanzar cara a unha aproximación ecosistémica para a xestión deste recurso de importancia socioeconómica.

INSTITUTO DE INVESTIGACIÓNS AGROBIOLÓXICAS DE GALICIA 

O Instituto de Investigacións Agrobiolóxicas, con sede en Compostela, suma dous proxectos, cun financiamento total de 245.000 euros.

O Grupo EnzimoloXía do Chan inicia o proxecto 'Propiedades bioquímicas do chan como indicadoras do risco ambiental de líquidos ionicos (LIS) propostos como absorbentes en bombas de calor', cuxa investigadora principal é Carmen Trasar Cepeda.

Financiado con 70.000 euros, o proxecto busca investigar a toxicidade para o chan de líquidos iónicos cuxas propiedades temofísicas os fai adecuados para o seu uso en bombas de calor por absorción. A toxicidade determínase mediante experiencias de laboratorio nas que se investiga a modificación das propiedades bioquímicas e biolóxicas do chan. O fin último é seleccionar, de entre os múltiples líquidos que poderían cumprir as condicións que lles permitan ser utilizados nas devanditas bombas, aqueles cuxa toxicidade para o medio ambiente é menor, evitando a fabricación e uso daqueles que poidan resultar máis tóxicos.

E o Grupo Microbioloxía inicia o proxecto 'Potencial da fito-minería para a recuperación sustentable de níquel e outros elementos estratéxicos a partir de antigos vertedoiros de mina', con Petra Susan Kidd e Ángeles Prieto Fernández como investigadoras principais.

A investigación, financiada con financiado con 175.000 euros, está orientada á aplicación de técnicas de fitominería para o aproveitamento de elementos como o níquel, que teñen alto valor comercial, a partir de materiais como os vertedoiros de minas e canteiras, nos que a concentración dos elementos valiosos é baixa e non resulta rendible a súa explotación con técnicas mineiras convencionais. Traballarase con plantas hiperacumuladoras (como Alyssum serpyllifolium subespecie lusitanicum, endémica en solos ricos en níquel de Galicia e norte de Portugal) que son capaces de concentrar este elemento químico nos seus talos e follas en grandes cantidades. Ademais, proponse realizar prospeccións para identificar outras especies vexetais que poidan ser interesantes para a extracción doutros elementos de elevado valor comercial e clasificados como materias críticas pola UE.

Todos os proxectos teñen unha duración de tres anos, agás este último, que é de catro.