Aprobada por cuarto ano consecutivo da suspensión das regras fiscais, cunha maior marxe de gasto

O Pleno do Congreso avalou este xoves prorrogar durante 2023 a suspensión das regras fiscais pola crise enerxética e de prezos desencadeada pola invasión rusa de Ucraína, polo que será o cuarto ano consecutivo no que as administracións non estarán suxeitas a obxectivos de déficit, débeda e gasto.

A suspensión das regras fiscais supón que non existen obxectivos de estabilidade e que estes son substituídos por taxas de referencia de déficit, coa previsión de que o déficit conxunto das administracións públicas situeise en 2023 no 3,9% do PIB, fronte ao 5% de 2022.

Desagregada por subsectores, as comunidades autónomas contarán cunha maior marxe de gasto respecto ao contemplado no Programa de Estabilidade de abril, pasando do 0,1% a unha taxa de referencia do 0,3%, dúas décimas que serán asumidas pola Administración central (do 3,4% ao 3,2%). Para as entidades locais esta taxa será un superávit do 0,1% do PIB, mentres que para a Seguridade Social será do 0,5%.

Na votación para apreciar se existe unha situación de excepcionalidade que xustifique esta suspensión votaron a favor o PSOE, Unidas Podemos, Esquerra Republicana, Cidadáns, o PNV, EH-Bildu, Máis País-Equo, Coalición Canaria, o PRC e Teruel Existe. En contra votaron Vox e Foro Asturias, mentres que decidiron absterse o PP, Junts e a CUP.

Isto permite a España seguir acolléndose á cláusula de salvagarda permitida pola Comisión Europea e deixar de aplicar os obxectivos de déficit, gasto e débeda. Trátase do cuarto ano consecutivo sen regras fiscais, aínda que nesta ocasión non será por mor da pandemia de Covid-19, senón pola crise enerxética e de prezos desencadeada pola invasión rusa de Ucraína.

Xunto a esta votación, o Goberno informou ao Congreso do límite de gasto non financeiro de 2023, dando así o pistoletazo de saída para os próximos Orzamentos Xerais do Estado. O novo teito de gasto alcanza unha nova marca, cun límite de 198.221 millóns de euros, un 1,1% máis que o ano pasado.

PRIMEIRO PASO DO PGE

Na súa intervención, a ministra de Facenda e Función Pública, María Jesús Montero, apelou ao PP a abandonar a "toxicidade política" e saír do "catastrofismo, o negacionismo e obstrucionismo" que, dixo, "non é proxecto de país". Por iso, pediu respaldo parlamentario para manter unha suspensión das regras fiscais "necesaria" e equivalente noutros países da Unión.

E aos socios dispostos a continuar a súa alianza nos próximos Orzamentos, asumindo que a votación non supón "un cheque en branco" para as novas contas, instoulles a "abrir unha senda de diálogo" para emendar e mellorar as novas contas.

Polo PP, a exministra Elvira Rodríguez recoñeceu a situación de excepcionalidade, pero advertiu que isto "non dá a pé a eludir todas as normas fiscais", e lamentou que desde xullo non se actualizaron as previsións a pesar de materializarse todos os riscos.

A pesar diso, anunciou a súa abstención, por non compartir "o que entenden por salvagarda" no Goberno, "ao que lles obriga e que non cumpren". "E cando chegue o Orzamento, continuaremos", dixo.

Con todo, o PSOE censurou esta abstención, sinalando que ao necesitar maioría absoluta para lograr o aval da Cámara, "a súa abstención é un 'non'", espetou Montse Mínguez, portavoz orzamentaria do PSOE. Mínguez reprochou aos 'populares' que "non teñen sentido de Estado, porque non teñen responsabilidade de Goberno".

Máis cautos respecto da expansión do teito de gasto foron o PNV e o PDeCAT, lembrando que a subida apenas é pouco máis do 1%, cunha taxa de inflación prevista moi superior, pero en todo caso Idoia Sagastizabal (PNV) instou a aproveitar a maior flexibilidade que brinda Europa en forma de investimentos.

PODEMOS AVISA DUNHA RECESIÓN SE NON SE TOMAN MEDIDAS

O debate deu pé a reflexións acerca das normas fiscais, que xa tiñan pendente unha reforma antes da pandemia para flexibilizalas, pero tamén a como abordar a situación de emerxencia, coa reforma fiscal e a necesidade de contar con novos ingresos de fondo.

Txema Guijarro, de Unidas Podemos, lamentou o "tempo precioso perdido" tras rexeitarse o seu gravame a grandes fortunas e advertiu que, de non corrixir con políticas redistributivas a caída de salarios pola inflación e a contracción da economía pola subida de tipos, o investimento e o consumo caerán "en picado": "Iremos todos de cabeza a unha recesión económica de consecuencias imprevisibles", dixo.

Por ERC, Joan Margall esixiu ao Goberno "valentía" para acometer políticas expansivas e gravar a grandes patrimonios e rendas nunha reforma fiscal, aliviando tamén a pemes e clase traballadora, mentres que Bildu pediu a Facenda "que estea á altura" e "acuda con actitude aberta e receptiva" á negociación orzamentaria.

María Muñoz, de Cs, avalou a suspensión porque así o fai a Unión Europea, pero lembrou que esta excepcionalidade chegará ao seu fin e pediu vixilancia e disciplina, ante a posibilidade de afrontar dificultades cando volvan entrar en vigor as normas.

Doutra banda, tanto Vox como Foro Asturias xustificaron o seu voto en contra polo rexeitamento ás políticas económicas do Goberno, anticipando ademais un empeoramento das perspectivas pola situación da débeda tras a crise e o encarecemento dos tipos.

AIReF AVALA QUE SE DAN As CIRCUNSTANCIAS

Tamén solicitou un informe á Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF), que considerou que si concorren circunstancias excepcionais para manter activa a cláusula de escape, como consecuencia da crise enerxética e a incerteza pola guerra de Ucraína.

En todo caso, a AIReF lembra ao Goberno a obrigación legal de realizar un plan de reequilibrio e recomenda ao Ministerio de Facenda que estableza unha estratexia fiscal nacional a medio prazo que sirva de orientación fiscal e garanta "de forma realista e crible" a sustentabilidade financeira das administracións públicas.

Arquivo - León do Congreso. EUROPA PRESS - Arquivo