Xustiza para ricos e xustiza para pobres

 A votación do Novo Código penal coincidiu en data, co exame do Consello de DDHH da ONU sobre a situación dos dereitos humanos no Estado español, un mecanismo de revisión único no que participaron organizacións sociais aportando información e solicitando que se emitan recomendacións concretas a España en relación con devandita reforma. O relator da ONU sobre liberdade de reunión, Maina Kiai, xa pediu a España que cambiase o rumbo da reforma do Código Penal, en concreto polo seu “afectación ao dereito de reunión pacífica e á liberdade de expresión”, apreciación que se recolle no informe que anualmente presenta ao Consello de Dereitos Humanos.

 

Desde A Esquerda denunciamos a gravidade desta reforma coa que se constrúe unha xustiza para ricos e outra para pobres, dirixida a obstaculizar as liberdades civís, castigar a protesta social pacífica e especialmente, as situacións de pobreza e precariedade.

 

O novo Código Penal vulnera importantes principios amparados polos estándares internacionais dos Dereitos Humanos e do Dereito Penal como son a Legalidade, a Intervención Mínima, a Proporcionalidade, a Xustificación e Necesidade ou a NON discriminación.

 

Na Reforma do Código Penal inclúense novos delitos que apuntan directamente cara a colectivos que non supoñen un perigo para a sociedade, como activistas, inmigrantes e persoas sen recursos,  porén non se endurece o castigo contra a corrupción nin contra outros delitos cometidos só por quen manexa grandes cantidades de diñeiro. Non cremos que isto teña xustificación ningunha, precisamente agora que a cidadanía está sufrindo as consecuencias da crise e o país atravesa un dos episodios máis rechamantes e escandalosos en materia de corrupción. Condutas como a venda do top-manta, un furto de pouca cantidade nun supermercado, resistirse pacificamente nun acto de protesta, parar un desafiuzamento  ou protestar nunha sucursal bancaria serán castigadas con penas de cárcere. Porén, a fraude á Facenda pública non será xulgado como delito se non supera os 120.000 euros. Onde está a proporcionalidade?.

 

A desproporción é unha das principais críticas a esta reforma. Por exemplo, pódese chegar a sancionar coa mesma pena (de dos a seis anos de prisión) aos responsables de webs que ofrecen enlaces para descargar obras protexidas por dereitos de autor como aos que abusan sexualmente de menores de idade.

 

Menos penas por corrupción

 

A reforma do Código Penal foi anunciada polo goberno como unha medida contra a corrupción, unha intención que non se corresponde co contido real do texto. Aínda que é certo que se regularon con maior detalle algunhas destas condutas, non é certo que se teñan endurecido todas as penas, nin é certo que se trate a todos os cidadáns por igual.

 

- Amplíanse os delitos de corrupción por particulares para incluír a vertente internacional, pero se atenúan as penas.

 

- Rebáixanse as penas dos delitos de corrupción cometidos por funcionarios públicos (malversación de caudais públicos).

 

- Non se aproveita para sancionar as grandes estafas como as preferentes ou o financiamento ilegal de partidos.

 

- Ademais, coa Lei de Amnistía Fiscal que entrou en vigor en xaneiro de 2013, o que se fixo é institucionalizar un dobre nivel entre os delitos cometidos contra a Seguridade Social e os cometidos contra Facenda Pública. Desta forma, o cobro indebido de prestacións da Seguridade Social é delito desde o primeiro euro e, con todo, a fraude sobre as cotas á Seguridade Social non é delito si non supera os 50.000 euros.

 

Criminalizar a protesta social

 

Estamos falando dunha reforma que introduce delitos feitos a medida das protestas sociais, como difundir mensaxes ou consignas por tuiter, as sentadas pacíficas ou as ocupacións en forma de protesta de entidades públicas ou privadas aínda que estean en horario de atención ao público. Coa Reforma Penal a orde pública poderíase alterar desde un sofá  da nosa casa e ser condenados por iso. “Castígase a quen difunda mensaxes que inciten á comisión dun delito de alteración da orde pública ou que reforcen a decisión de levalos a cabo”. Con esta reforma unha persoa que difunda consignas dunha manifestación por facebook ou tuiter pode considerarse que está incitando a cometer un delito de alteración da orde pública ou podería ser acusada de cometer un delito deste tipo se se produce algún altercado en devandita acción aínda que a mencionada persoa non acuda á manifestación ou non coñeza a quen comete o delito ou non teña nada que ver coa súa comisión.

 

A Esquerda estima que esta Reforma do Código Penal tamén está destinada a parar movementos con gran recoñecemento cidadán, como a Plataforma de Afectados pola Hipoteca – Stop Desafiuzamentos ou as Mareas, xa contempla delitos que criminalizan as protestas dos afectados pola hipoteca, preferentes, ou dos colectivos afectados polos recortes en sanidade, por nomear algunhas. "Castigaranse con penas de tres a seis meses de cadea  a quen ocupe propiedades públicas ou privadas perturbando a súa actividade aínda que se atopen en horario aberto ao público".

 

Para A Esquerda, esta reforma, unida á Lei de Seguridade Cidadá e a Lei de Axuizamento Criminal que axiña entrarán en vigor (tamén coñecida como Lei Mordaza) e a Lei de Taxas nin son unha solución para un problema real, nin perseguen o benestar da sociedade en condicións de igualdade. Máis ben busca un efecto electoral a costa de vulnerar dereitos fundamentais e endurecer o castigo contra toda acción de protesta que a cidadanía da pé en condicións de precariedade podería cometer. É máis, con estas reformas o Estado pretende endurecer de maneira  inxustificada o Dereito Penal, o que semella demostrar que o seu único fin é a represión e o negocio carcerario, esquecéndose dos fins sociais cuxo resultado beneficiaría a toda a cidadanía.