Educar con E-dixgal, si ou non? "Moitas veces a conexión cos alumnos só se logra a través das novas tecnoloxías"

Móbil na escola si ou móbil na escola non? O debate continúa e non semella que sexa algo que se vai resolver con brevidade. De feito, a OCDE, mediante o informe PISA, entrou esta semana directamente no asunto, e fixoo para disgusto de alo menos as 63.000 persoas que pediron recentemente a súa prohibición aos adolescentes, abogando por incluír estes dispositivos nos colexios pero facendo un uso razoable dos mesmos. "A OCDE non recomenda a prohibición xeralizada, máis ben convida aos países a desenvolver políticas que permiten que os estudantes fagan un uso axeitado e moderado na escola coa finalidade de aprender", explicou o martes en rolda de prensa Daniel Salinas, analista da OCDE e un dos autores de PISA. O Ministerio de Educación está na mesma liña e dende Galicia Confidencial quixemos preguntar a Julio Díaz, do sindicato do profesorado Anpe, para coñecer a opinión dos docentes.

"Nós si temos claro que o uso dos móbiles nos centros educativos é un proceso de disrupción dentro do proceso educativo", explica Díaz, que afirma que "nós entendemos que dentro da aula o móbil só se debería usar con fins educativos". Seguidamente, ante o debate de se usar ou non o móbil nos tempos de descanso, este profesor cre que "os tempos de descanso deberían ser tempos de socialización", e "é moi triste ver a un grupo de nenos enganchados ao móbil falando con outro grupo de nenos que está a dous metros, tamén co móbil". Así as cousas, considera que "os centros educativos deberían ter regulado totalmente o uso de móbiles nas aulas, cunha normativa a nivel estatal", porque en Galicia xa fai tempo que existe tal regulación.

Díaz cre que non só se trata de ter o móbil apagado na aula, pois "hai estudos que din que simplemente con ter o móbil dentro da mochila, aínda que este estea inoperativo, xa hai unha certa preocupación dos alumnos de que o seu móbil está alí, algo que nese momento lles está a interrumpir o desenvolvemento normal das clases". Así as cousas, dende Anpe, "cremos que é importante unha regulación en condicións". Con todo, concede que "entendemos a preocupación dos país por ter contacto cos seus fillos", pero "o profesorado ten móbil e todos os centros educativos dispoñen de teléfono fixo, polo que non hai ningún problema de desconexión do alumnado coa familia polo feito de non estar usando o móbil nas aulas". En resumo, "con fins didácticos e educativos, móbil si; con fins recreativos, móbil non". 

Ademais, o sindicato tamén considera moi importante a idade de acceso a un destes dispositivos, pois "entendemos que en idades moi temperás os nenos, sen control, poden estar conectados a Internet horas e horas". Fronte a isto poderían funcionar os programas de control parental. Pero, son realmente unha solución? "Todos sabemos que os nenos e os mozos lévannos unha vantaxa importantísima en todo o que ten que ver coas novas tecnoloxías e, en canto lles poñas un programa de control, ao día seguinte van ser eles os que teñan controlado o programa e non o programa a eles, así que esa non é a solución", plantexa Díaz. Cal é? "A única solución é educación, información e usar o móbil en idades nas que xa haxa unha certa capacidade para comprender o uso que se fai deste tipo de dispositivos", conclúe o profesor.

E é que Díaz conta as esceas que el mesmo presenciou: "É saír da clase, mesmo nos pequenos descansos de tres, catro ou cinco minutos, e o primeiro que fan é ir á mochila a coller o móbil, ver cantas mensaxes teñen, quen lles mandou un WhatsApp... é dicir, a preocupación por todo o que está a ocorrer no seu móbil é constante e iso o que fai é que anden cunha desconexión total de todo o que os arrodea, incluído o proceso educativo". "O primeiro que fan cando teñen un minuto é ir ao móbil, ou cando teñen recreos ou van ao comedor, e non pode haber esa constante preocupación por todo o que ocorre nos seus dispositivos cando teñen que estar pendentes de atender ás clases e de procurar preguntar dúbidas", expón o profesor, que cre que "xa chega un momento no que a única preocupación que teñen é buscar a oportunidade de poder engancharse de novo ao móbil". Así, relátanos o que escoitou o outro día nunha conversa a un grupo de rapaces: "Dicían que que ía ser deles se ao final se prohibía ter móbil nos recreos... Eu creo que seguramente desfrutarían máis".

Finalmente, sobre o feito de que a ensinanza a través de E-dixgal xa está expoñendo aos nenos a pantallas durante moitas horas ao día e que hai grupos de nais e pais que comezan a protestar, Díaz apunta que "non temos que abstraernos de que estamos nun mundo dixital e de que nestes momentos os nosos alumnos viven máis nese mundo dixital que nun mundo analóxico". Por tanto, cre que "ten que haber unha combinación das dúas cuestións: non podemos pasar dun mundo memorístico a un mundo totalmente dixital, senón que moitísimas veces hai que ter unha certa conexión cos alumnos, e iso só se logra a través das novas tecnoloxías, das que ti non podes prescindir totalmente cando sabes que é o mundo no que eles viven". Así as cousas, fronte a eses pais que se negan rotundamente á educación con E-dixgal, hai outros que si se amosan a favor, conscientes de que non dixitalizar a educación é un erro cando os nenos xa están máis que dixitalizados.