A Xunta insiste no "factor novo" da migración e dubida dos datos do IGE sobre uso do galego

O secretario xeral da Lingua, Valentín García, mostrou este xoves as súas dúbidas con respecto ao dato do Instituto Galego de Estatística (IGE) que apunta que os menores entre 5 e 14 anos empregan entre "pouco ou nada" o galego. "É o dato menos consistente" e hai que collelo "con moita cautela", dixo, porque non responden á enquisa os propios nenos, senón "as persoas que nese momento atópense no fogar".

Ademais, García insistiu no "factor novo" que introduce a chegada de persoas de fóra que "afortunadamente" quedan a vivir en Galicia, pero non o ve "como un posible problema" porque é unha realidade que "está a cambiar, quizá, moito máis rápido" do que prevía a Xunta.

Así o explicou o secretario xeral na Comisión de Educación e Cultura do Parlamento autonómico, na que foi a súa primeira comparecencia desde que saíu á luz, hai unha semana, o estudo do IGE que tamén reflicte que, por primeira vez, a poboación que sempre fala castelán --un 29,66%-- é superior á que o fai en galego --24,37%--. Iso si, o secretario xeral ha desligado a súa comparecencia da recente publicación da enquisa.

En primeiro lugar, Valentín García destacou que o IGE realizou 10.000 entrevistas, "a mostra máis completa" dun estudo sobre unha lingua cooficial. Neste sentido, reivindicou que as competencias en galego están "nas porcentaxes máis altas" da historia: o 93% da poboación enténdeo, o 96% sabe ler en galego e o 84% sabe escribir.

"O coñecemento da lingua galega é o mellor da nosa historia", insistiu o secretario xeral, para relacionalo coa educación.

Así mesmo, negou que o galego "corra perigo" porque conta con "máis dun millón de falantes", o que fai que a Unesco non a considere como minoritaria. Tamén falou de "brotes verdes", como o aumento do uso do idioma en cidades como Ourense e Santiago.

"REDESEÑAR ESTRATEXIAS"

A pesar de todo estes, Valentín García recoñeceu que hai "materias pendentes" polas que urxe "redeseñar estratexias e políticas de aquí en diante". Sobre o pouco uso do galego entre os 5 e os 14 anos, o secretario xeral cre que é "o dato menos consistente" da enquisa porque "non se pode entrevistar a menores de 16 anos". "Eles non poden responder", explicou García, quen ademais dixo que a "resposta máis rápida" dos maiores "é dicir que o neno non fala ningún galego".

Así, avogou por "actuar" desde "os ámbitos de socialización" dos mozos, non só na educación, para que empreguen o galego: "Temos que convencelos". A isto sumou o secretario xeral, de novo, o "novo" factor da migración "que irrompe na enquisa" e que provoca que, por primeira vez, a lingua de uso predominante en Galicia é o castelán.

Nos últimos anos, xustificou, chegaron a Galicia 115.000 persoas que "na súa inmensísimas maioría non falan galego", senón que son monolingües en castelán. Mentres, os nados na Comunidade son "103.000 persoas menos". En cambio, entre estes últimos --matizou-- o galego segue sendo o idioma maioritario con "o 52%".

García negou ver como un "problema" a chegada de persoas de fóra e que esta sexa a "única causa", pero si abre unha "novo paradigma" ante o cal hai que deseñar "medidas que incidan" nestes colectivos e na súa "acollida" e "integración".

En todo este contexto, o secretario xeral dá Lingua animou a toda a oposición a sumarse a ese "pacto social" polo galego a través dos contactos --serán reunións por separado con cada grupo-- que o conselleiro de Cultura, José López Campos, emprenderá o vindeiro xoves, día 24.

O PLAN XERAL DO 2004 COMO BASE

Toda a oposición mostrou boa disposición a participar neses diálogos. Por parte do BNG, a deputada Iria Taibo apostou por fixarse no "consenso" do Plan Xeral de Normalización Lingüística de 2004 e desenvolvelo: "Non temos que inventar agora a pólvora".

No entanto, a nacionalista non compartiu o diagnóstico do secretario xeral sobre a situación da lingua --"Todas as análises, menos os do Goberno galego, son negativos", esgrimiu-- e criticou que "non concorda coa metodoloxía do IGE", só coas cifras "que lles benefician". Ademais, Taibo criticou que García acudise á comisión sen propor "ningunha medida".

Julio Abalde (PSdeG) tamén criticou as "mañas metodolóxicas" que busca García para "xustificar" os datos entre a xente nova. E é que a enquisa, engadiu, supón unha "emenda á totalidade" das políticas da Xunta.

Así mesmo, o socialista dixo "botar de menos" o "consenso" alcanzado en 2004 co Plan Xeral, cando gobernaba Manuel Fraga, e que "rompeu en 2008", cando o presidente do PPdeG xa era Alberto Núñez Feijóo --entón na oposición-- e situouse en contra do decreto da lingua nas aulas que aprobou o bipartito. Por tanto, Abalde confía en que, para o novo pacto pola lingua, haxa "renuncias" e "aceptación" por parte de todos os grupos.

O único deputado de Democracia Ourensá, Armando Ojea, coincidiu en sinalar o "escepticismo" coa enquisa do IGE. Aínda que apoiou o impulso de medidas que favorezan o galego, advertiu que non se pode "obviar" que o "castelán está aquí para quedar" nin tampouco propor un modelo "monolingüista total", porque "non é realista".

Desde o PP, José Luís Ferro Igrexas ha desligado o problema das aulas porque as competencias no idioma "son altas" e os profesores de Lingua Galega en colexios e institutos "son bos". "Outra cousa é o uso do galego", apostilou.

Ademais, enmarcou a perda de falantes na "tendencia común" que sofren as autonomías con lingua propia e lembrou que é "unha decisión de cada persoa". Devandito isto, asegurou que a Xunta "leva moitos anos traballando en prol do galego", desde "todos os ámbitos".

GARCÍA VESE "ANIMADO" ANTE O PACTO

Na súa resposta aos grupos, o secretario xeral da Lingua agradeceu o ton e as achegas realizadas por todos eles: "Voume de aquí un pouco máis animado do que viña con respecto ao pacto".

Así, confirmou que o Plan Xeral de Normalización, un "documento de luxo", estará "encima da mesa" no diálogo, ante a necesidade de actualizalo a realidades que en 2004 non existían, como as redes sociais.

"Temos que ser ambiciosos", proclamou García, quen quere "medidas imaxinativas, frescas, actuais" que axuden a reverter un panorama que, no entanto, ve "moi esperanzador".

O secretario xeral dá Lingua, Valentín García, na Comisión de Educación e Cultura do Parlamento de Galicia.. XUNTA | Fonte: Europa Press