Fatalidade de turismo

Será que vivimos no século máis exhibicionista ou que o viaxeiro pasou do elitismo de Stendhal ao simple voyeur de clase media que mide a vida en megapíxeles. Non é un fenómeno galego senón universal.

Por Mariña Pérez | Ames | 03/12/2018

Xunto á gentrificación residencial das grandes urbes vemos en Venecia os turistas pasando polo torno coma poldros. Neste esgotamento de modelo, cómpre buscar novos horizontes. O turista volveuse máis sibilino, xa non lle chega con ver solpores nas Rías Baixas, ou comer polbo á feira nunha carballeira, demasiado ditongo decrecente. Agroma outro estilo de visitante e coma toda arte de vangarda atolada quere ter as súas experiencias efémeras.

Turistas en Santiago de Compostela (A Coruña)

Coma se non fose abondo que a ollada do estranxeiro nos musealizara en tópicos recorrentes (a nosa biografía, as aldeas, os costumes, as vagas de lume…) a maiores hai unha ollada externa que está deconstruíndo o valor “galego”. Arranca do subsolo invisible e ten que ver co noso fatalismo: no grave estoupido de Tui volve aparecer o perfil do galego desgraciado que causa o infortunio alleo. O catastrofismo. Cantos levamos  explotado televisivamente? Ese galego low cost ou galego exportable que serve para expoñer as nosas miserias como un novo eixe turístico. (De acordo, hai que recoñecer que aí están os narcocorridos mexicanos para nos levar a dianteira).

 E veña expoñer o despoboamento rural, os asolagamentos, os traslados de igrexas desde os encoros a terra seca, pedra por pedra, ou as minas onde extraïamos volframio para os nazis. Case pasa por patrimonio inmaterial. E, porén, aínda hai outra exhibición máis cutre, outro paseo máis perigoso que o de O Chicle pola ponte de Taragoña camiño de  Rianxo, outro desenfreo mediático para repartir.  Xa estamos no límite de lograr reverter en turismo familiar o narcotráfico. Falta pouco para vermos o simulacro dunha planadora cargada de Winston driblando entre bateas, ou levarmos os guiris ás praias máis frecuentadas nas descargas polos famosos narcos-men galegos. Se non se está facendo xa. Calquera diría que na volta dunha man, os narcos acadarán o estatus de heroes épicos para os adolescentes, tirados dunha serie de Netflix rodada na Ría de Arousa. Curioso que se poida facer televisión pero que se prohiba a súa lectura. E así, mitifícase outra miseria máis, coma os macroxuízos, o Pazo Baión ou a Operación Nécora. Forma parte da nosa paisaxe vital e todos acabaremos falando dos narcos con naturalidade, mesmo que con certa sorna aclaremos que, ao final, morreron de éxito, coma a praia das Catedrais ou o Fociño do Porco. Unha enchente. Xa o dixo Saviano, isto só acaba en cárcere ou morte.

Mesturouse turismo e sociedade, igual que treixadura e albariño. A min dáme Galicia. Sen dúbida, moi exportable. E outra vez, o ruralismo, a omertá da Arousa, a melancolía coma delicatessen, a Galicia profunda, o estereotipo da submisión ante o fado  e  esa feminización cool da paisaxe que nos define, pero non nos retrata. E outra vez Paulino de Chantada, O Chicle, o Prestige e Sito Miñanco. Estetizamos tanto o lixo que simula ser material sensible, arqueoloxía e mito popular. O problema é que segue sendo merda. Talvez o post-turismo acabe por desbotar esa perversión de fidelizar a mágoa coma un recurso natural da nosa economía.