Que se entende por tradición?

Citarei dous casos que nestes días foron noticia, a saber: en Tordesillas o coñecido “Toro de la Vega” rematou con enfrontamentos entre partidarios e detractores. O primeiros argumentan que a morte dese animal a lanzazos é unha tradición que ven de moi antigo e que hai que manter. Os segundos falan de crueldade e  maltrato animal e din que estas tradicións hai que modificalas pois  son á vista do mundo unha crueldade.

 

Máis preto de nos, en Cea unha comisión de festas rexeita que un grupo de música tradicional de  gaitas con mulleres gaiteiras non pode participar nas festas da Saleta, pois os grupos  teñen que ser soamente de homes. Velaí dous exemplos do que se entende por tradición; dou exemplos  empregados dende unha visión estricta e un tanto fora do tempo, pois parece que se nega a admitir que a tradición tamén está sometida á evolución como as sociedades.  

 

Buscando definicións do que é tradición escollin estas dúas: A)Tradición é aquelo que se fai con certa regularidade e prende no sentir colectivo dunha comunidade social para  mantense no tempo, chegando a estar integrado no que se entende como usos e costumes.

 

B)Valores, crenzas, expresións e costumes dunha comunidade social que se manteñen no tempo.

 

Estas definicións son un tanto abertas, pois están sometidas á intepretación que delas se fagan. Pero, partindo da base de que, as comunidades sociais están formadas por persoas e as persoas están influenciadas polas correntes de pensamento, movementos sociais  e avances científicos, e polo tanto evolucionan, acontece que a interpretación restrictiva  de sectores sociais choca co que xeralmente, os defensores da súa inmutabilidade  entenden por tradición. Pois, para eles, este temo  parece  un fito anclado no tempo e alleo a evolución das ideas e das costumes. Neste senso citarei a Vicente Aleixandre que falaba así do termo tradición: “A visión conservadora da tradición ve nela algo que preservar de maneira fiel e acrítica.  Pero dende unha perspectiva aberta e de cambio e continuidade,  a tradición depende da capacidade de renovarse, podendo modificar as súas formas para adaptarse ás novas ciscunstancias sen perder por elo o seu sentido.”

 

Queda claro que a tradición non é un dogma de fe: Non é unha lei inmutable, e aínda que ten moitas interpretacións hai tradicións que ou se adaptan ós tempos, ou iran perdendo adeptos e morreran. Pois a día de hoxe a súa existencia choca contra lexislacións que xa imperan noutros países, e non poden ser ignoradas nesta España que aínda manten costumes barbaras que  non teñen cabida nunha sociedade moderna.

 

O chamado “Toro de la Vega”  e tamén os touros, así como outras manifestacións semellantes  terán que ser modificadas ou desaparecerán, pois crean unha forte división social. No tocante ó tema dos gaiteiros, creo que quen propón que so sexan gaiteiros, e non gaiteiras, vive un tanto descolocado. Pois o importante non é quen toca a gaita. O importante é que a toque  ben. Polo que conclúo: a tradición tamen ten que evolucionar, se non quere morrer. Pois o que hoxe nace si perdura no tempo, tamén pode ser tradición o dia de mañá.